Περιέχει τις ιστορίες όσων σχετίστηκαν με την λαιμητόμο που στηνόταν συνήθως έξω από το Παλαμήδι, στο Αλωνάκι (από εκεί και ο τίτλος του βιβλίου)… είτε αυτοί ήταν οι ληστές κατάδικοι είτε ήταν οι δήμιοι.
Το πιο συγκλονιστικό κεφάλαιο του βιβλίου είναι η αναφορά στον βίο και την πολιτεία των διαφόρων δήμιων. Είναι σα να αντικρύζουμε μια «Πινακοθήκη Τεράτων». Οι άνθρωποι που ήταν εντεταλμένοι να εφαρμόσουν τις αποφάσεις της (κατά τα γνωστά) Τυφλής Δικαιοσύνης στην πραγματικότητα αποτελούσαν τα κατακάθια της κοινωνίας. Κοινωνικά προέρχονταν από λούμπεν μικροαστικά στοιχεία, που κάποτε οδηγήθηκαν, από προσδοκία εύκολου πλουτισμού, σε φόνους. Καταδικάστηκαν και τη γλύτωσαν δηλώνοντας πως θα γίνουν δήμιοι…
Από όλους όσους περιγράφονται στο βιβλίο του Βαμβακά ξεχωρίζει ο περίφημος «Τουρκοσπετσιώτης».
Ήταν το έτος 1864. Η θέση δημίου στο Παλαμήδι είχε μείνει κενή. Ίσως το φιλελεύθερο κλίμα που είχε επικρατήσει στην πόλη μας δυο χρόνια πριν με την «Ναυπλιακή Επανάσταση» και την «Έξωση του βασιλιά Όθωνα» να μην σήκωνε τον δήμιο. Εν τω μεταξύ όμως οι Μεγάλες Δυνάμεις μας είχαν στείλει καινούργιο Βασιλιά και ο «νόμος και η τάξις» έπρεπε να επιβληθεί ξανά… Με απλά λόγια να συνεχίσουν να κόβονται τα κεφάλια των κατάδικων.
Έπρεπε να βρει ο Εισαγγελέας Εφετών καινούργιο δήμιο.
Εκείνη την εποχή ζούσε, χήρος και άκληρος, στις Σπέτσες ένας γερο καπετάνιος. Οι φήμες στο νησί έλεγαν πως είχε συγκεντρώσει πλούτη από τα πολλά ταξίδια του. Με αυτή την προσδοκία τον πλησίασαν δύο άντρες, όχι από τα καλύτερα παιδιά του νησιού. Ο Τουρκοσπετσιώτης και ο γαμπρός του ο Σάντος.
Ο πεθερός χωρίς καμία ντροπή άρχισε να βασανίζει τον γέρο μέχρι που ξεψύχησε. Ήθελε να του πάρει τα λεφτά. Η ζωή του δεν τον ένοιαζε. Ο γαμπρός δεν άπλωσε το χέρι του πάνω στο θύμα.
Η αστυνομία εντόπισε αιματοβαμμένες πατημασιές. Γιατί και οι δυο κυκλοφορούσαν ξυπόλητοι στο νησί. Δεν άργησε να φτάσει στους δύο ύποπτους. Συνελήφθησαν. Μεταφέρθηκαν στο Ναύπλιο. Πέρασαν από δίκη. Βγήκε η ετυμηγορία. Αμείλικτη. Και οι δύο εις θάνατον δια καρατομήσεως.
Ο εισαγγελέας όμως έπρεπε να βρει δήμιο για την εκτέλεση. Απευθύνθηκε πρώτα στον γαμπρό, τον Σάντο. Αρνήθηκε. Πίστευε πως επειδή ήταν αθώος του εγκλήματος θα του δοθεί χάρη… αλλά και δεν ήθελε να βάψει τα χέρια του με αίματα… με κανέναν τρόπο.
Στη συνέχεια η πρόταση έγινε στον Τουρκοσπετσιώτη. Δέχθηκε. Μεταφέρθηκε από το Παλαμήδι στο Μπούρτζι. Ορκίστηκε δήμιος. Ανέλαβε καθήκοντα.
Μετά από λίγο καιρό η καρμανιόλα στήθηκε στο Αλωνάκι. Στον κατάλογο των μελλοθανάτων και το όνομα του Σάντου. Ανεβαίνουν οι δήμιοι κρυφά στο φοβερό φρούριο. Καταφθάνει ο αρμόδιος εισαγγελέας με αρκετούς χωροφύλακες, δια παν ενδεχόμενον. Πλακώνουν και διάφοροι περίεργοι για να δουν το θέαμα. Και στο τέλος οι μελλοθάνατοι.
Τότε ο βοηθός του δήμιου, ένας από το Άργος, βλέποντας πως έρχεται και ο γαμπρός του Τουρκοσπετσιώτη, του προτείνει να τον αντικαταστήσει αυτός, για να μην σκοτώσει τον άντρα της μοναχοκόρης του. Απτόητος εκείνος.
Του προτείνει πάλι να κάνει αυτός, ο Αργείτης, την εκτέλεση και να του αποδώσει τις 100 δραχμές που έπαιρναν για κάθε κεφάλι. Απτόητος εκείνος.
Τελικά σκότωσε τον γαμπρό του και πήρε και τις 100 δραχμές.
Αυτό το τέρας ήταν ιδιαίτερα μισητό. Ίσως ο δήμιος που είχε την πιο διεστραμμένη λαγνεία του αίματος ήταν τούτος, ο Τουρκοσπετσιώτης.
Το τέλος του ήταν ανάλογο.
Αρρωσταίνει. Χρειάστηκε από τον Μπούρτζι να τον μεταφέρουν στο Νοσοκομείο… στο Πολιτικό, που τότε ήταν Δημοτικό… στον Ψαρομαχαλά. Εκεί ένα βράδυ στον θάλαμό του βρέθηκε μαχαιρωμένος. Κανείς δεν εντόπισε τον δολοφόνο του. Όλοι το θεώρησαν θεία δίκη.
Δεν είναι η μόνη συγκλονιστική ιστορία που περιλαμβάνει το βιβλίο του Βασίλη Βαμβακά…
Την Κυριακή 16/11/25 θα κάνουμε την παρουσίασή του στο Εργατικό Κέντρο του Ναυπλίου στις 7.00 το απόγευμα.
Στο «πάνελ» οι κ.κ. Μπουγιώτης, Μασουρίδης, Κοΐνης και Αντωνιάδης, τον συντονισμό ο Γιάννης Τσιόδρας.
Σας περιμένουμε… πρέπει να αντικρύζουμε και εκείνες τις εικόνες της ιστορίας μας που επιμελώς μας κρύβουν.
.webp "ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ")