Μέσα από τη διήγηση του Τζανή Κομνά και των άλλων ηρώων του μυθιστορήματος αποτυπώνονται στο χαρτί με τον πλέον γλαφυρό τρόπο τα πολλά πρόσωπα της Πόλης από το 1808 έως το 1831, ενώ μυθοπλασία και πραγματικότητα συνταιριάζονται στο ίδιο υφαντό: οι Ρωμιοί της, η καθημερινή ζωή, δυνατές φιλίες, έρωτες, πλούτη, χαρέμια, φτώχεια, μεγιστάνες, τσαρλατάνοι, λωποδύτες, χασικλήδες, δερβίσηδες, ζητιάνοι, γενίτσαροι• αρνησίθρησκοι, κρυπτοχριστιανοί, οραματιστές, προδοσίες, χαμένα όνειρα, γλέντια, τραγούδια, λεσβίες, πόρνες, δεισιδαιμονίες, ερωτικά ξόρκια, οι γυναίκες στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού• πυρκαγιές, παζάρια, καΐκια, ιστιοφόρα, βεγγέρες, καπηλειά των 1.000 τ.μ., η τρομερή φυλακή του Μπάνιον, το μπουντρούμι και η αστυνομία του πατριαρχείου, φρενοκομεία, ερωμένες πατριαρχών, η Μεγάλη του Γένους Σχολή• αρώματα, λάσπες, αίμα, βασανιστήρια, πανούκλα, κοπάδια σκυλιών, Αχμέτ Κάραγκιοζ, βεγγαλικά, παρελάσεις συντεχνιών, Αγίασμα Μπαλουκλί, προεπαναστατική περίοδος, Φαναριώτες, συνωμοσίες, μυστικές εταιρείες, σφαγές στην Πόλη το 1821• Πριγκιπόνησα, Πόντος, Κερασούντα, Ιάσιο, Χίος, Τρίπολη, Ναύπλιο, Αλεξάνδρεια, Μανιάκι• Ρωμιοί, Οθωμανοί, Φράγκοι, Αρμένιοι, Εβραίοι.
Πρόκειται για ένα υπέροχο μυθιστόρημα που καθηλώνει με την περιπετειώδη ζωή των ηρώων του, το στοχασμό, το συναίσθημα και την ολοζώντανη αναπαράσταση της εποχής εκείνης. Το εν λόγω μυθιστόρημα αποτελεί ανεκτίμητη πνευματική δημιουργία του πολυτάλαντου Γιάννη Καλπούζου. Η πλοκή, όπως την έχει συλλάβει στο μυαλό του, η επιβλητική περιγραφή των γεγονότων και η κοφτερή ματιά του συγγραφέα συνθέτουν ένα έργο επικών διαστάσεων, που σαγηνεύει με το ύφος του, βάζει τον αναγνώστη με την αμεσότητά του αμέσως στο κλίμα του μυθιστορήματος, αλλά και στην ψυχολογία των ηρώων. Παρά τον όγκο του είναι ένα συγκλονιστικό ανάγνωσμα που διαβάζεται μονορούφι, προκαλώντας στον αναγνώστη χείμαρρους συναισθημάτων. Το διαβάσαμε, μας άρεσε πολύ και συνυπογράφουμε την κάθε του λέξη…
Ο Γιάννης Καλπούζος γεννήθηκε στο χωριό Μελάτες της Άρτας το 1960. Από το 1982 ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει γράψει ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα και μία συλλογή διηγημάτων. Με την ποιητική συλλογή «Έρωτας νυν και αεί» ήταν υποψήφιος στη μικρή λίστα για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2008. Από το 1995 έχει υπογράψει τους στίχους 67 τραγουδιών, πολλά από τα οποία έγιναν επιτυχίες, καθώς και τους στίχους 18 τραγουδιών στο θεατρικό έργο «Τρυφεράκανθος». Το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών του ΕΚΕΒΙ για το μυθιστόρημά του «Ιμαρέτ: Στη σκιά του ρολογιού», το οποίο μεταφράζεται στα τουρκικά και τα ιταλικά. Οι «Άγιοι και Δαίμονες» είναι περίπτωση ιδιαίτερου μυθιστορήματος: σπανίζει να σε τραβήξει τόσο μυθιστόρημα, να σε βάλει πραγματικά στη διάστασή του, να σε κρατήσει εκεί και να μείνει μαζί σου. Στην ιστοσελίδα www.facebook.com/Άγιοι και δαίμονες – Γιάννης Καλπούζος υπάρχουν μάλιστα γκραβούρες και χάρτες της εποχής που πραγματεύεται το μυθιστόρημα.
Αν και κανείς δεν μπορεί να απαιτήσει και να προοικονομήσει την επιτυχία του επόμενου βιβλίου, βέβαιο είναι πως, υποκύπτοντας στα μάγια της γραφής του Γιάννη Καλπούζου, ο αναγνώστης δεν μπορεί να μην προσδοκά ή έστω να μην έχει την περιέργεια να κρατήσει στα χέρια του το επόμενο σπουδαίο δημιούργημά του.
