του Χρήστου Πιτερού.
Στις 15/9/2011 δημοσιεύθηκε στον αθηναϊκό τύπο (Kαθημερινή – Ελευθεροτυπία) η γνωμοδότηση έγκρισης του ΚΑΣ μελέτης αποκατάστασης του φρουρίου Μπούρτζι που εκπονήθηκε από την 25η ΕΒΑ, η υλοποίηση της οποίας θα γίνει με χρήματα του ΕΣΠΑ. Το Μπούρτζι εγκαταλελειμμένο και ρημαγμένο εδώ και 40 χρόνια, με κύριο υπαίτιο την κρατική εξουσία, γυρίζει σελίδα και αντί όλοι να χαιρετήσουν την καλή αυτή είδηση, στο Ναύπλιο βγήκαν τα μαχαίρια και άρχισαν οι αλληλοκατηγορίες.
Το Μπούρτζι λειτουργούσε ως ξενοδοχείο πολυτελείας ως τις αρχές του 1970 όταν η δικτατορία εκπαραθύρωσε τον Ναυπλιώτη ξενοδόχο Π. Κωστούρο και έκτοτε πέρασε στην αρμοδιότητα του ΕΟΤ και των ΞΕΝΙΑ της Ακροναυπλίας, που το χρησιμοποιούσαν περιστασιακά για δεξιώσεις και τραπεζώματα, εγκαταλειμμένο στη φθορά από τις καιρικές συνθήκες και τα απορρίμματα των επισκεπτών. Στο τέλος της δεκαετίας του 1980 έγιναν κάποιες επισκευές από το Υπουργείο Πολιτισμού για την αξιοποίησή του αλλά δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Αργότερα 1996-98 επί δημαρχίας Κ. Χαραμή, όταν ο ΕΟΤ έπαιζε σκληρό παιχνίδι για να αξιοποιήσει την Καραθώνα από την πλευρά του και να παρακάμψει τις απαιτήσεις του Δήμου, χρυσώνοντας το χάπι, πρότεινε στο Δήμο να πάρει το Μπούρτζι.
Η μυωπική αντίληψη των ιθυνόντων του Δήμου με το πρόσχημα της απαιτούμενης εγκατάστασης πυρασφάλειας “κλώτσησε” την ευκαιρία και δεν πήρε το Μπούρτζι. Τη περίοδο αυτή εκφράστηκαν διάφορες προτάσεις, χωρίς όμως να λαμβάνουν υπόψη ότι το φρούριο αυτό είναι ένα μοναδικό διατηρητέο μνημείο. Άλλοι πρότειναν να γίνει καζίνο (!), ένα μνημείο για τζόγο (!), που θα αποκλείει λόγω της χρήσης του τους επισκέπτες. Άλλοι ήθελαν να γίνει ενυδρείο παραβλέποντας ότι οι εγκαταστάσεις θα αλλοίωναν το εσωτερικό του μνημείου. Ο πρώην δήμαρχος Γ. Τσούρνος είχε προτείνει να γίνει εστιατόριο! Στη συνέχεια ο νυν δήμαρχος Π. Αναγνωσταράς την περίοδο 2002 – 2006 αντιδρώντας δυναμικά σε συνεργασία με τους πολίτες μπλοκάρισε τις επιδιώξεις της ΕΤΑ για την “αξιοποίηση” της Καραθώνας, εμπόδισε την εγκατάσταση του επιχειρηματία Δ. Ξενάκη να ενοικιάσει όλη την παραλία της Καραθώνας με μία παράνομη σύμβαση σύμφωνα με την νομοθεσία, όταν κάποιοι “διαφωνούντες” δεν είχαν αντίρρηση για την εγκατάσταση του Ξενάκη, και πήρε και το Μπούρτζι από την ΕΤΑ.Οι ενέργειες του Αναγνωσταρά για την Καραθώνα, δικαιώθηκαν στην πράξη πρόσφατα πανηγυρικά από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Την περίοδο αυτή έγινε προσφυγή για το Μπούρτζι απ’ τον δικηγόρο Κ. Γκότση στο Συμβούλιο της Επικρατείας με αποτέλεσμα να ακυρωθεί στην πράξη η παραχώρηση του μνημείου μέχρις ότου τελεσιδικήσει η προσφυγή και το φρούριο συνέχισε να βρίσκεται στο τέλμα της εγκατάλειψης. Μπροστά σ’ αυτή τη κατάσταση η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟ, 25η ΕΒΑ εκπόνησε μελέτη αποκατάστασης και ανάπλασης συμβατή με το μνημείο που εγκρίθηκε στις 13/9/2011. Σύμφωνα με τη μελέτη το μνημείο θα είναι προσβάσιμο και θα λειτουργεί ως εστιατόριο, αναψυκτήριο, με εκθεσιακούς χώρους και πωλητήριο διασφαλίζοντας συμβατές χρήσεις με το μνημείο. Επισημαίνουμε ότι η λειτουργία εστιατορίου στο Μπούρτζι θα επιβαρύνει το μνημείο.
Πρόσφατα στις 15/9/11 στον τοπικό τύπο δημοσιεύθηκε το άρθρο των Κ. Καράπαυλου, Μπ. Αντωνιάδη “Mπούρτζι, ένα σύγχρονο εγκληματολογικό μουσείο”, κατόπιν εορτής και μετά την έγκριση του ΚΑΣ για το Μπούρτζι και προτείνοντας τη λειτουργία παραρτήματος του εγκληματολογικού μουσείου της Αθήνας, στο Μπούρτζι με κύριο έκθεμα τη καρμανιόλα, τη λαιμητόμο που έκοβε τα “κεφάλια” των καταδικασμένων εις θάνατον, που έφεραν οι Βαυαροί στην Ελλάδα. Η καρμανιόλα όμως δεν βρισκόταν στο Μπούρτζι αλλά στο Παλαμήδι, όπου γίνονταν οι εκτελέσεις πριν να φέξει ο ήλιος. Η δημιουργία του μουσείου σύμφωνα με το άρθρο θα αποτελέσει έναν πόλο έλξης επισκεπτών για την πόλη του Ναυπλίου. Το Ναύπλιο όμως δεν έχει πρόβλημα επισκεπτών αλλά την ορθή διαχείρισή τους.
Το Μπούρτζι χτισμένο πάνω στον σκόπελο (scoglio) μέσα στη θάλασσα αποτελεί ένα μοναδικό οχυρωματικό βενετσιάνικο μνημείο, κόσμημα, στην είσοδο του λιμανιού. Καθώς το αντικρίζουν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες από την παραλία μοιάζει με “πετρωμένο” μυθικό-νοσταλγικό καράβι που επιπλέει αρμενίζοντας στη θάλασσα, “φτερό στον άνεμο”. Αυτό είναι το Μπούρτζι. Σύμβολο της πόλης, ένα μνημείο με παλιές και ζωντανές μνήμες, με πολέμους πολιορκίες και φυλακισμένους δήμιους αλλά και χώρος των βαρκάρηδων και των ψαράδων, της ξενοιασιάς και της απόλαυσης του μοναδικού αέρινου αργολικού κόλπου. Μια νοσταλγική μέθεξη του μύθου και της ιστορίας, όταν ο ήλιος βασιλεύει και χάνεται πίσω απ’ τα αρκαδικά βουνά, στον ονειρικό αυτό τόπο που να περισσέψει διάθεση στην καρδιά και την ψυχή των ανθρώπων για καρμανιόλες! και εγκλήματα! Αυτά συνέβαιναν στο Παλαμήδι και όχι στο Μπούρτζι. Στο ΥΠΠΟ κάτι γνωρίζουν από μνημεία και μουσεία, σοφά πρόβλεψαν εκθεσιακούς χώρους για περιοδικές εκθέσεις που λείπουν από το Ναύπλιο, και θα κεντρίζουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Άλλωστε η δημιουργία ενός μουσείου στο Μπούρτζι, βουτηγμένο μέσα στη θάλασσα που το δέρνουν τα κύματα το χειμώνα και την έντονη διάβρωση της υγρασίας που τρυπάει τα τείχη είναι άκρως απαγορευτική για ένα μουσείο σύμφωνα με βασικές αρχές της μουσειολογίας. Το ίδιο το μνημείο είναι ένα μουσειακό μνημείο-αξιοθέατο. Την πρόταση για την δημιουργία ενός αντιγράφου της καρμανιόλας και την έκθεσή της σε διαμορφωμένο χώρο στο Παλαμήδι όπου βρισκόταν και στον Προμαχώνα του Μιλτιάδη, όπου σώζονται οι φυλακές των βαρυποινιτών σε καλή κατάσταση, την είχαμε προτείνει πριν αρκετά χρόνια στον τοπικό τύπο αλλά και με υπηρεσιακό έγγραφο στο ΥΠΠΟ και την αρμόδια 25η ΕΒΑ, όταν η Δ΄ ΕΠΚΑ είχε για πολλά χρόνια την ευθύνη φύλαξης του Παλαμηδίου. Στο χώρο του Μιλτιάδη βρισκόταν και η φυλακή του Κολοκοτρώνη και όχι στον Άγιο Αν-δρέα όπως υποστηρίξαμε πρόσφατα (Ναυπλιακά Ανάλεκτα 7, 2009, 169-183). Εκεί είναι ο πλέον κατάλληλος χώ-ρος για τη δημιουργία ενός μουσείου των φυλακών με την καρμανιόλα και όλα τα παρεπόμενα. Μέσα στο Παλαμήδι, τον πραγματικό ιστορικό χώρο, με τους μεγάλους επιβλητικούς χώρους, χωρίς πρόσθετα έξοδα φύλαξης σε δύσκολους καιρούς. Η γκιλοτίνα είναι συνδεδεμένη με το Παλαμήδι όπου βρισκόταν, τους βαρυποινίτες, τους δήμιους, και τις εκτελέσεις που γίνονταν έξω από το Παλαμήδι, στο Αλωνάκι.
Ο Μπ. Αντωνιάδης, πριν από μερικούς μήνες στον τοπικό τύπο για το Παλαμήδι είχε προτείνει και αυτός από την πλευρά του για την τοποθέτηση της καρμανιόλας στο Παλαμήδι. Φαίνεται όμως ότι στην πορεία άλλαξε γνώμη.
Αν όντως μας ενδιαφέρει η πόλη και τα μνημεία της με το μοναδικό φυσικό κάλλος πρέπει πρώτα να την αγαπήσουμε όλοι και ο καθένας χωριστά, χωρίς συμβιβασμούς, υπόγειες κόντρες και μικροπρέπειες. Μέσα από ανοιχτό διάλογο, γνώση, άποψη, εμπειρία, βίωμα και φαντασία και να επιμένουμε μέχρις ότου “το σανίδωμα να υποχωρήσει και να λάβουν τα όνειρα εκδίκηση”. (!!!!!!!!!!!!!!!)
O ποιητής και λάτρης του Ναυπλίου Θ. Κωστούρος μας έδειξε το δρόμο της αγάπης για τη πόλη και τα μνημεία, όταν ση δεκαετία του 1950 εμπόδισε την επέκταση του ξενοδοχείου “Αμφιτρύωνα” που απαιτούσαν οι “σοφοί αρχιτέκτονες” του ΕΟΤ, που γκρέμισαν σπίτια, κακοποίησαν την παλιά πόλη και τα Ενετικά τείχη, και έσωσε τον χώρο μαζί με το “Φοίνικα του Καποδίστρια” που περιβάλει τα μοναδικά βενετσιάνικα τείχη και τα “Πέντε Αδέρφια”.
