ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ
ΕΙΔΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΕΜΠΟΡΙΟ ΦΡΟΥΤΩΝ - ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ

Τετάρτη 31 Ιουλίου 2019

Άλκηστις Κοντογιάννη: Εφαρμόζουμε προγράμματα στις φυλακές για να γίνουμε καλύτεροι, εμείς και οι έγκλειστοι

ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ | 6:40:00 μ.μ. | | |
Αλκηστις Κοντογιάννη: Εφαρμόζουμε προγράμματα στις φυλακές για να γίνουμε καλύτεροι, εμείς και οι έγκλειστοι
Ένας φίλος σκηνοθέτης, που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και στο δικό μας μεταπτυχιακό, έγραψε το εξής σχόλιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης :

- Έ καλά, φαίνεται πως μόνο όταν είσαι φυλακισμένος στο ΚΚ Ναυπλίου και Τίρυνθας μπορείς να έχεις τόσο καλούς δασκάλους και να κάνεις τόσο ενδιαφέροντα πράγματα.


Σε ευχαριστώ Τάκη για το σχόλιό σου. Η αλήθεια είναι πως από την αρχή που ξεκίνησε το πανεπιστήμιο αυτήν την συνεργασία με τα Καταστήματα Κράτησης που υποστήριξαν τόσο πολύ οι διευθυντές και οι κοινωνικοί λειτουργοί, εδώ και τρία χρόνια, όλοι είχαμε στο νου μας να σχεδιάσουμε προγράμματα εφαρμογής τα οποία να συνδέονται μεταξύ τους ώστε να μπορούν να αποτελέσουν ένα σύνολο που να αναπτύσσει τις δεξιότητες ζωής, να είναι πρωτότυπα, δημιουργικά και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εγκλείστων .

Όλοι εργάζονται εθελοντικά, πιστεύουν με πάθος σε αυτό που κάνουν και το Πανεπιστήμιο τους ευχαριστεί θερμά. Είναι μια μορφή ακτιβισμού και πολιτειότητας, όταν νοιάζεσαι και ζεις με τον συνάνθρωπό σου, ανταλλάσσοντας εμπειρίες, συναισθήματα, γνώσεις και δεξιότητες. Όλοι, εκπαιδευτές και έγκλειστοι, γίνονται καλύτεροι με βαθύτερη γνώση για τη ζωή.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ από μεταπτυχιακούς του Τμήματος θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στα Καταστήματα Κράτησης Ναυπλίου και Τίρυνθας 


(Ιανουάριος – Ιούλιος 2019)

Στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος «Ανάπτυξη δεξιοτήτων ζωής στους έγκλειστους στα Καταστήματα Τίρυνθας και Ναυπλίου» που οργανώνει και εφαρμόζει το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου σε συνεργασία με τα Καταστήματα Κράτησης Τίρυνθας και Ναυπλίου και με τους διευθυντές αυτών, Ευαγγελία Κατερίνη και Ιωάννη Μπαρμπαγιάννη και υπό την εποπτεία της Ομότιμης Καθηγήτριας Αλκηστις Κοντογιάννη, υλοποιήθηκαν από τους μεταπτυχιακούς τα παρακάτω προγράμματα από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο του 2019. Παράλληλα εργάστηκαν στο ευρύτερο πρόγραμμα καθημερινής παρέμβασης και οι εθελοντές, οι οποίοι εφάρμοσαν άλλα προγράμματα με τακτικά μαθήματα όπως, μαθήματα γλώσσας και ενδυνάμωσης από τους εκπαιδευτικούς Δήμητρα Κουγιά και Δημήτρη Μπάρλα, Ρεφλεξολογίας με τον Ρεφλεξολόγο Σπύρο Δημητράκουλα, τα ανθοϊάματα του Μπαχ με τη Γαία Δημητρίου, μαθήματα Αγγλικής γλώσσας με την Γκέλη Ντηλιά, μαθήματα εγγραμματισμού με τον Στέλιο Καρατάσο και Ντίνα Καλογεροπούλου, μαθήματα μουσικής με τον Κώστα Αγκιναροσταχάκη, μαθήματα κίνησης με τη Δέσποινα Διακάκη και Μαρία Λούμου και άλλα έκτακτα όπως, συζητήσεις με συγγραφείς, ψυχολόγους, θεατρολόγους, ακροάσεις και αναλύσεις παραμυθιών, παρακολουθήσεις βίντεο-ταινιών, διαχείριση θεμάτων, επίλυση προβλημάτων κ.ά.

Στα επιμέρους προγράμματα που εφάρμοσαν οι μεταπτυχιακοί χρησιμοποιήθηκαν ασκήσεις και τεχνικές της Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση, ενώ δόθηκε η δυνατότητα για διάλογο και επεξεργασία των θεμάτων, καθώς επίσης και για ανάπτυξη δημιουργικότητας, επιχειρημάτων, κριτικής σκέψης και αναστοχασμού.

Οι στόχοι ήταν γνωστικοί, κοινωνικο-συναισθηματικοί, ηθικοί, γλωσσικοί. Παράλληλα επιδιώχτηκε να αναπτυχθούν δεξιότητες ζωής.

Στα προγράμματα αυτά έγινε αξιολόγηση με διαφορετικούς τρόπους από τους έγκλειστους και τους εκπαιδευτές με εξαιρετικά αποτελέσματα. Επιβεβαιώνεται αυτό που έδειξαν έρευνες παγκοσμίως, ότι η Δραματική Τέχνη στην εργαστηριακή της μορφή αποτελεί ένα μοναδικό εργαλείο για την εκπαίδευση στις φυλακές.

«Ας φυτέψουμε μια ελπίδα» από την Εκπαιδευτικό Γιώτα Βγιενοπούλου και την Εκπαιδευτικό Ειδικής Αγωγής Χριστίνα Μελέτη.

Το πρόγραμμα περιλάμβανε τεχνικές Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση οργανωμένες σε ομαδικές δραστηριότητες. Βασικοί στόχοι ήταν να δοθεί στους έγκλειστους η δυνατότητα χαλάρωσης και αποφόρτισης, αλλά ταυτόχρονα ενδυνάμωσης της αυτοεικόνας τους, καλλιέργειας του ομαδικού πνεύματος και της αισιόδοξης στάσης για τη ζωή. Οι συμμετέχοντες ταξίδεψαν νοερά σε διαφορετικούς «τόπους», ελευθέρωσαν τη φαντασία τους, ανέπτυξαν τη δημιουργικότητά τους, συνεργάστηκαν ώστε τελικά «φύτεψε» κάθένας την ελπίδα του που θα είχε δυνατότητα να μεγαλώσει στο μέλλον (11/01/19). 

«Ήτανε ένα μικρό καράβι…» από την Εκπαιδευτικό – Σύμβουλο Πολιτισμού, Άννα Γούναρη και τη Φιλόλογο Ιωάννα Παλαιορούτη.

Το πρόγραμμα επιχειρούσε μια ομαδική απόδραση από την καθημερινότητα με θεατρικές δραστηριότητες και παιχνίδια. Ταυτόχρονα προσπάθησεί να ενισχύσει την επικοινωνία μεταξύ των εγκλείστων και να ενδυναμώσει την αυτό-εικόνα τους.

Σαλπάραμε με ένα χάρτινο καραβάκι στο παρελθόν, προσπαθήσαμε να αναμοχλεύσουμε μνήμες και να μοιραστούμε τη χαρά της ξεγνοιασιάς από τα χρόνια της αθωότητας. Οι σκανταλιές και οι παιδικές ζαβολιές έγιναν εφαλτήριο για νέα παιχνίδια και πηγή αισιοδοξίας (14/1/19). 
«Ταξίδι στη φωτεινή πλευρά της ζωής», από την Εκπαιδευτικό Έλενα Διαμαντοπούλου και την Εκπαιδευτικό Σίσσυ Κοντογεώργη.

Στο πρόγραμμα αυτό οι έγκλειστοι είχαν τη δυνατότητα μέσω των παιχνιδιών και των τεχνικών της Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση να καλλιεργήσουν δεξιότητές τους, να αναπτύξουν το πνεύμα της συνεργασίας, της ομαδικότητας και προ παντός την προσωπική τους έκφραση και δημιουργικότητα. Με τη φαντασία τους μεταφέρθηκαν σε έναν όμορφο τόπο στη Λευκάδα όπου γνώρισαν την αληθινή ιστορία μιας ανάπηρης κοπέλας που κατάφερε να μετατρέψει το μειονέκτημά της σε πλεονέκτημα και έγινε παγκοσμίως γνωστή . (21/1/19). 

«Ταξίδι στην Κίνα - μάθημα τσαγιού και καλλιγραφίας», από τον Κινέζο Μουσικό και Οικονομολόγο Miao Bin, τη Νηπιαγωγό Γεωργία Παπαμακαρίου και την Εκπαιδευτικό - Ηθοποιό Φιλίππη Ρούβαλη

Σε αυτό το πρόγραμμα δεν δόθηκαν μόνο «μαθήματα τσαγιού», αλλά οι έγκλειστοι ήρθαν σε επαφή με τον ιδιαίτερο κινεζικό πολιτισμό μέσα από τις τεχνικές της Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση.

«Μυρίζουμε την Ανατολή…. Ακούμε μακρινές μελωδίες ….Δημιουργούμε εικόνες…. Σχεδιάζουμε αλλιώς». Η Κίνα τελικά δεν ήταν και τόσο μακριά (25/1/19). 
«Ετοιμάζουμε ταξίδι» από τη Φιλόλογο Ματθαία Μητσοπέτρου, και τη Φυσικό Ιφιγένεια Παπαπαναγιώτου

Στόχοι του προγράμματος με θέμα το «ταξίδι» ήταν μέσα από μια σειρά ασκήσεων να γνωρίσουν τα μέλη της ομάδας διάφορες χώρες και να ταξιδέψουν νοερά σε αυτές, να διασκεδάσουν μέσα από ένα μαγικό ταξίδι στον κόσμο. Επίσης να χαλαρώσουν, να γελάσουν, να εκφραστούν, να συνεργαστούν και να αλλάξουν παραστάσεις ταξιδεύοντας. Σκοπός του προγράμματος ήταν να συναισθανθούν τη σημασία της συναδέλφωσης των λαών. (28/1/19). 
«Όταν έδυε ο ήλιος, φύτρωσαν χρώματα (Ν. Βρεττάκος)», από τη Μουσειοπαιδαγωγό Βενετία Δεληγιαννίδη και την Εκπαιδευτικό Αιμιλία Γιαννακοπούλου. Η ερώτηση ήταν αν μια ζωή ασπρόμαυρη θα μπορούσε να γίνει χρωματιστή. Τι θα συνέβαινε όταν μια παρέα από καταπιεσμένα χρώματα θα διέφευγαν από ένα εργαστήρι εικαστικών για να ταξιδέψουν προς τη δική τους «εύφορη κοιλάδα»; Εκεί συγκεκριμένα θα έδιναν χρώμα στα αρχαία αγάλματα, στα όνειρα και στην καθημερινότητα.

Στο πρόγραμμα αυτό θα διερευνήθηκε πώς και γιατί «όταν έδυε ο ήλιος, φύτρωσαν χρώματα». Οι έγκλειστοι απόλαυσαν παίζοντας διάφορους ρόλους και μάθανε για το χρώμα στα αρχαία γλυπτά (30/1/10). 

«Από την ιδέα στην επιχειρηματικότητα», από την Μάρκετερ – Εκπαιδευτικό Κωνσταντία Γραμματικοπούλου και την Εκπαιδευτικό Αγγλικής Φιλολογίας- Ηθοποιό Ελίζα Κουράκη (7/2/19).

Βασικός στόχος του προγράμματος ήταν οι έγκλειστοι του ΚΚ Ναυπλίου μέσα από ένα επιχειρηματικό ταξίδι γνώσεων να αποκτήσουν δεξιότητες, να μάθουν να αναγνωρίζουν ευκαιρίες της αγοράς, να αναλαμβάνουν δημιουργικά ρίσκα και να επιχειρούν. Μέσω βιωματικών δράσεων και τεχνικών της Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση οδηγήθηκαν στην έρευνα του επαγγελματικού χώρου, στην επικοινωνία με επαγγελματίες και πρόσωπα της αγοράς, στο σχεδιασμό του δικού τους επιχειρηματικού πλάνου, αλλά και στην αναγνώριση της προσωπικής δύναμης. Τέλος γνώρισαν και κατανόησαν κάποιες αρχές για επαγγελματικές στάσεις, για πηγές και δυνατότητες για τον επαγγελματικό χώρο και για κοινωφελείς συνεργασίες (7/02/19). 
«Κλιματιστικό, η εφεύρεση της απελευθέρωσης της θερμότητας», από την καθηγήτρια Ελένη Γρίβα και βοηθό την Σίσσυ Κοντογεώργη.

Το κλιματιστικό δημιουργήθηκε από τον Κάριερ με σκοπό να απελευθερώσει τη θερμότητα που είναι εγκλωβισμένη έξω στο περιβάλλον και πέτυχε το σκοπό του μέσω μιας κοπιαστικής πορείας (πιέσεις, αλλαγές) ενός μέσου, του «ψυκτικού μέσου». Στο πρόγραμμα αυτό οι συμμετέχοντες διείσδυσαν στα παιχνίδια του μυαλού του Κάριερ προκειμένου να ανακαλύψουν πως κατάφερε να πετύχει την απελευθέρωση της θερμότητας και να «δροσίσει» τα καλοκαίρια της ανθρωπότητας (11/2/19). 
«Συνομιλώντας με τον εαυτό μου», από την Μαρκέλα Καπογιάννη, Σύμβουλο στην Αντιπεριφέρεια

Το πρόγραμμα αυτό αποσκοπούσε στο να γνωριστούν καλύτερα οι έγκλειστοι μεταξύ τους, να κατανοήσουν τα οφέλη της επικοινωνίας, να χαλαρώσουν και να μάθουν το πώς γίνεται η χαλάρωση ώστε να συντελέσει στη ψυχική τους ηρεμία. Με μια σειρά από ευχάριστες ασκήσεις και τεχνικές της Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση οι έγκλειστοι θα βοηθήθηκαν να κατανοήσουν τον εαυτόν τους και να συνομιλήσουν με αυτόν (18/2/19). 
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ σε 12 συναντήσεις από τη μεταπτυχιακό, νομικό και ηθοποιό, Χριστίνα Θεοδωροπούλου

«Η Δραματική Τέχνη ως μέσον καλλιέργειας της ψυχικής ανθεκτικότητας των κρατουμένων στο Κατάστημα Κράτησης Ναυπλίου», ποιοτική έρευνα δράσης σε 12 συνεδρίες από τη μεταπτυχιακή Ηθοποιό, Χριστίνα Θεοδωροπούλου με κριτικό φίλο, τη Θεατρολόγο Δανάη Καπλανίδη Στις συνεδρίες αυτές οι έγκλειστοι δημιούργησαν ιστορίες από ένα δοσμένο συνοπτικά σενάριο και αυτοσχεδίασαν με παιχνίδια ρόλων και τεχνικές της ΔΤΕ, ενώ τους δόθηκε η δυνατότητα να αναπτύξουν τις απόψεις και θέσεις τους σε θέματα που αφορούσαν την οικογένεια, την εγκατάλειψη, τη σχέση των φύλων. Από την επεξεργασία των Συνεδριών προέκυψε ένα έντυπο με τις εργασίες και τις ιστορίες τους. Ενδεχομένως την επόμενη χρονιά η εργασία αυτή να οργανωθεί σε μια θεατρική παράσταση, (έναρξη 8/2/19). 
«Επαγγελματισμός Προσανατολισμός και Δραματική Τέχνη», Εκπαιδευτικό ερευνητικό πρόγραμμα στα Καταστήματα Κράτησης Τίρυνθας και Ναυπλίου από τις υποψήφιες διδακτόρισσες και εμψυχώτριες, Αικατερίνη Δήμα , Βαλεντίνα Μιχαήλ.

Στόχος του προγράμματος ήταν μέσα από τις τεχνικές της Δραματικής Τέχνης οι συμμετέχοντες να επαναπροσδιορίσουν το θέμα της επαγγελματικής τους υπόστασης. Είναι γεγονός με βάση διεθνείς έρευνες και σχετική με το θέμα βιβλιογραφία ότι ο εγκλεισμός εκτός από το ψυχολογικό κόστος που επιφέρει στον κάθε κρατούμενο έχει πολλές φορές πολύ αρνητικές επιπτώσεις στην επαγγελματική του πορεία με εμφανείς τις συνέπειες όταν πλέον επανεντάσσεται στη κοινωνία.

Διεξήχθησαν είκοσι στον αριθμό παρεμβάσεις, δέκα στο Αγροτικό Κατάστημα Κράτησης Ενηλίκων Τίρυνθας και δέκα παρεμβάσεις στο Κατάστημα Κράτησης Ναυπλίου κατά τον Ιούνιο και Ιούλιο του 2019. Ο αριθμός των κρατουμένων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα ήταν από δώδεκα μέχρι δεκαπέντε άτομα σε κάθε κατάστημα. Μέσα από τεχνικές της Δραματικής Τέχνης όπως παιχνίδια ρόλων, αυτοσχεδιασμοί, ασκήσεις ενεργοποίησης σώματος, δημιουργική γραφή αλλά και μέσα από εκτενή συζήτηση με την ομάδα των κρατουμένων διαπιστώθηκε ότι οι κρατούμενοι διέθεταν επαγγελματικό υπόβαθρο πριν τον εγκλεισμό τους. Στη συνέχεια εξετάστηκε κατά πόσο το γεγονός της παραμονής τους στη φυλακή επηρέασε την επαγγελματική τους ιδιότητα. Τέλος στο τρίτο και τελευταίο μέρος των παρεμβάσεων στα δυο Καταστήματα Κράτησης εξετάστηκε η δυνατότητα μελλοντικής επαγγελματικής ιδιότητας των κρατουμένων κατά την επανένταξή τους.

Με βάση τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την καταγραφή των παρεμβάσεων στα δύο καταστήματα κράτησης διαπιστώθηκε ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων πριν από τον εγκλεισμό τους διέθετε συγκεκριμένο επαγγελματικό υπόβαθρο και σταθερή ή προσωρινή εργασία. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την άποψη ότι συνήθως οι άνθρωποι που καταλήγουν στη φυλακή είναι άνεργοι ή ακατάλληλοι για εργασία.

Όπως διαπιστώθηκε ο εγκλεισμός δημιουργεί μεταξύ άλλων από προβληματισμό μέχρι σοβαρή ψυχολογική πίεση και άγχος στους έγκλειστους σχετικά με την μελλοντική επαγγελματική τους πορεία. Θα ήταν σημαντικό επίσης να αναφερθεί ότι μεγάλος αριθμός των συμμετεχόντων δήλωσε ότι μετά την αποφυλάκιση του θέλει να επιστρέψει στο πρότερη επαγγελματική του ενασχόληση. Αυτό που κυρίως αποζητούν οι έγκλειστοι με την επανένταξή τους στη κοινωνία είναι η στήριξη από το κράτος και τους κοινωνικούς φορείς για μια ομαλή επιστροφή στον επαγγελματικό τους χώρο.

(Ιούνιος – Ιούλιος 2019)

*Η Άλκηστις Κοντογιάννη είναι Ομότιμη Καθηγήτρια ΤΘΣ Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Ι ΚΤΕΟ ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ