Το Σάββατο 21 Ιουνίου και ώρα 20.00΄ πραγματοποιήθηκε στο μικρό θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Α’ Ενότητα
Δρ. Οδυσσέας Παξινός, FACS, Σμήναρχος, Ορθοπεδικός Χειρουργός – Αθλητίατρος «Η
Συμβολή του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος στην Τέχνη της Ιατρικής»
Παναγιώτης Δαμάσκος, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
«Η Παιδαγωγική Λειτουργία της Μουσικής στον Πλατωνικό Στοχασμό»
Δρ. Elena Martin Gonzalez, Μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Ελληνικής και
Ρωμαϊκής Αρχαιότητας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Υπότροφος του Κέντρου
Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Harvard
«Κανόνες Αθλημάτων στους Αρχαίους Αγώνες»
Νένα Βενετσάνου Συνθέτης, Τραγουδίστρια, Ιστορικός της Τέχνης
«Το κίνημα της Ελληνικότητας. Πως και Γιατί»
Β’ Ενότητα
Daniel Lommel, Χορογράφος
«Χορός: το Εργαλείο του Πολίτη»
Νίκος Φλώρος, Γλύπτης
«Το Ένδυμα ως Σύμβολο Εξουσίας και η Σημερινή Εξουσία του Marketing»
Αθηνά Σχινά, Κριτικός & Ιστορικός Τέχνης, Πανεπιστημιακός, Πρόεδρος της
Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης Ρόδου
«Ο Εικαστικός Θεσμός ‘Πλόες’ και οι Μεταπολεμικοί Ρεαλισμοί, ως Συμβολή στο Νέο
Ρόλο της Εικόνας και του Σύγχρονου Ουμανισμού»
Ανδρέας Καρακότας, Πτυχιούχος ΤΕΦΑΑ Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
Τραγουδιστής
«Η Έννοια της Αρμονίας στον Αθλητισμό και την Τέχνη» 3
Εισαγωγικό Σημείωμα
Μια πρώτη προσέγγιση στην έννοια της τέχνης
«Τα περισσότερα απ’ όσα μας συμβαίνουν», έλεγε ο Rike, «δεν μπορούμε να τα
εκφράσουμε. Ξετυλίγονται μέσα σε μια σφαίρα, που ποτέ καμιά λέξη δεν την
καταπάτησε. Κι’ απ’ όλα πιο αδύνατο είναι, να εκφράσουμε τα έργα της τέχνης, τις
μυστηριακές αυτές υπάρξεις, που η ζωή τους δεν γνωρίζει τέλος».
Ξεκινώντας από μια τέτοια διαπίστωση θα ήταν ίσως προτιμότερο να
συμφωνήσουμε απ’ την αρχή πως όλοι ξέρουμε τι είναι τέχνη, παρά να
επιχειρήσουμε να την κλείσουμε στον αναπόφευκτα ασφυκτικό χώρο ενός
ορισμού.
Δεν πρέπει εξάλλου να ξεχνάμε πως ο άνθρωπος έδωσε έργα τέχνης προτού
μπορέσει να μιλήσει γι’ αυτά. Ο άνθρωπος ζήτησε πάντοτε στην τέχνη την
λύτρωσή του. Ζήτησε μορφές που θα τον εμπόδιζαν να πεθάνει και θα του έδιναν
το αίσθημα ότι μπορεί τον λόγο του να τον καταλάβει και ένας άλλος. Έτσι το
έργο τέχνης γίνεται αποκάλυψη του ανθρώπου αλλά και ανακάλυψη του
Πολιτισμού.
Το κύριο στοιχείο της Τέχνης είναι η ελευθερία και η προσπάθεια να αποκρούσει
κάθε αναγκαιότητα. Γιατί η τέχνη δεν ζητά να υποτάξει τον κόσμο, αλλά να δώσει
ένα νόημα στην ανθρώπινη προσπάθεια και ένα πρόσωπο στην πορεία του.
Γι’ αυτό και η τέχνη είναι η ψυχή κάθε πολιτισμού, το πρόσωπο των δυνατοτήτων
του, η έκφραση της αγωνίας του, η συνείδηση της μοίρας του.
Για την Οργανωτική Επιτροπή
Εύη Αισώπου, Φιλόλογος
Εύη Μωραϊτίδου, Αντιπρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών
Ιωάννα Καρυοφύλλη, Γενική Γραμματέας ΠΑΣΓ «ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑ», Αντιπρόεδρος
Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής 4
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ
Δημοσθένης Ταμπάκος, Ολυμπιονίκης, πτυχιούχος ΤΕΦΑΑ (ΑΠΘ)
Η αρχή και το τέλος κάθε παιδαγωγικού στόχου είναι ο άνθρωπος. Η τέχνη, αποτελεί
ένα μέσο του ανωτέρω σκοπού, είναι μία αποκλειστικά ανθρώπινη κατάσταση η οποία
εμπεριέχει το στοιχείο της δημιουργίας και της ‘αιώνιας αναζήτησης του ανθρώπου’.
Από μία οπτική, ότι κάνουμε, μικρό ή μεγάλο, καθημερινό ή σπάνιο, δυνητικά υπηρετεί
την ανθρώπινη ύπαρξη. Και θα μπορούσαμε να πούμε ότι οφείλουμε να το
προσεγγίζουμε με σεβασμό πιστεύοντας πως μια τέτοια στάση μας συμβάλλει στην
εξέλιξη και την ανάταση του ανθρώπου, μέσα στην καθημερινότητα.
Εύχομαι οι εργασίες του συνεδρίου να υπηρετήσουν, στο μέτρο του εφικτού, τον σκοπό
αυτό. Σας ευχαριστώ.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
Χαιρετισμός
Του Υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Γιάννη Ανδριανού
Θέλω να καλωσορίσω στην Επίδαυρο και την Αργολίδα τους συμμετέχοντες στο
Επιστημονικό Συμπόσιο που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του 5ου Επιδαύριου Δρόμου
και να συγχαρώ όλες και όλους όσοι εργάστηκαν για την πραγματοποίησή του.
Η τέχνη δεν υπηρετεί απλώς τον άνθρωπο – τον ορίζει, του δίνει περιεχόμενο και νόημα.
Είναι ο όρος και η προϋπόθεση του πολιτισμού, της υπέρβασης των στενών δεσμών της
υλικής αναγκαιότητας, του διαρκούς αγώνα για την βελτίωση της ανθρώπινης
κατάστασης.
Υπ’ αυτή την έννοια, το Συμπόσιο που πραγματοποιείται στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας
Επιδαύρου υπογραμμίζει συμβολικά την ενότητα όλων των εκφάνσεων του
ανθρωπισμού, της σπουδαίας αυτής ιδέας που γεννήθηκε στην ελληνική γη και
αποτέλεσε τη βάση του παγκόσμιου πλέον πολιτισμού μας.
Μ’ αυτές τις σκέψεις, εύχομαι κάθε επιτυχία στο Συμπόσιο και καλή συνέχεια στον
δυναμικό θεσμό του Επιδαύριου Δρόμου. 5
Χαιρετισμός Κατερίνας Παναγοπούλου,
Εθνικής Πρέσβειρας της Ελλάδος στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τον
Αθλητισμό, την Ανοχή και το Ευ Αγωνίζεσθαι, Πρόεδρο του Πανελληνίου
Αθλητικού Σωματείου Γυναικών «ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑ»
Αξιότιμε Κύριε Πρόεδρε, Αξιότιμοι Κύριοι Σύνεδροι,
Το συμπόσιο σας, συνδέει ευθέως την τέχνη με την υπόσταση της ανθρώπινης ύπαρξης
και από την απλή ανάγνωση του πίνακα των ομιλητών και του πίνακα των τίτλων των
εισηγήσεων τους είναι προφανές, ότι θα εξαχθούν πολύτιμα συμπεράσματα που θα
αποδείξουν ότι το θέμα του συμποσίου αντιπροσωπεύει την άρρηκτη σχέση τέχνης και
ανθρώπινης ύπαρξης.
Επιχειρώντας να συμβάλω στον εμπλουτισμό τον παραμέτρων που προσδιορίζουν αυτή
τη σχέση, θα ήθελα να σταθώ στο υπόβαθρο και τη σκοπιμότητα της τέχνης, ως δείκτη
εξέλιξης ή οπισθοδρόμησης των ανθρώπινων υπάρξεων.
Πιστεύω, πως η μεγαλύτερη πλάνη του σύγχρονου κόσμου είναι η απογύμνωση της
τέχνης από το ανθρωποκεντρικό αξιακό της υπόβαθρο.
Αν ερμηνεύσουμε το Αρχαίο Ελληνικό δράμα, ως μια μορφή θεάτρου τότε είναι σαν να
παραλείπουμε τον δεσμό του Αισχύλου, του Σοφοκλή του Ευριπίδη ή και του
Αριστοφάνη με το αίτιο που τους ώθησε να συγγράψουν τις αρχαίες τραγωδίες ή
κωμωδίες.
Με λίγα λόγια, είναι σαν να εθελοτυφλούμε και να ερμηνεύουμε θεμελιώδεις έννοιες
όπως η ειρήνη, η αλληλουχία πράξεων και επιπτώσεων και η ίδια η Παιδεία, ως
δραματουργικών εργαλείων και όχι ως πολιτισμικών παραμέτρων.
Το ίδιο θα συνέβαινε και αν παρατηρώντας το άγαλμα του Ερμή του Πραξιτέλους
μέναμε στο προφανές κάλλος και όχι στις αξίες που το άγαλμα αυτό ενσωματώνει.
Όλοι όσοι προανέφερα δεν ήσαν καλλιτέχνες. Ήσαν φορείς των Ελληνικών αξιών και
ταυτόχρονα, συνδιαμορφωτές μιας παιδείας στηριγμένης στις Ολυμπιακές Αξίες. Είναι
λοιπόν φανερό, ότι τέχνη χωρίς αξίες είναι τέχνη του φαίνεστε, τέχνη που ωθεί σε
στρέβλωση την ανθρώπινη ύπαρξη και μαζί της σε στρέβλωση το σύνολο των
επιτευγμάτων του ανθρώπου σε κοινωνιολογικό, επιστημονικό και αθλητικό επίπεδο.
Υπηρετώ ένα όραμα. Την καθολική επανασύνδεση όλων των εκφάνσεων της
ανθρώπινης δραστηριότητας με τις γενεσιουργές Αξίες και κυρίως, την Ολυμπιακή Αξία
του «Ευ Αγωνίζεσθαι».
6
Πιστεύω πως, αν αυτό το όραμα γίνει πράξη, τότε και η τέχνη θα υπηρετήσει ξανά την
προαγωγή και όχι την ύπνωση του ανθρώπου.
Ο ίδιος ο Επιδαύριος Δρόμος, είναι ένας θεσμός που επαληθεύει αυτή την επιδίωξη
γιατί αντλεί την υπόσταση του από αυτές ακριβώς τις Ελληνικές Αξίες.
Εύχομαι, το Συμπόσιό σας, να δώσει νέα και υγιή ώθηση στον κοινό μας στόχο.
Με φιλικούς χαιρετισμούς,
Κατερίνα Παναγοπούλου
Χαιρετισμός
Ιωάννη Πετρόπουλου, Διευθυντή Κέντρου Ελληνικών Σπουδών ‐ Ελλάδος
Πανεπιστημίου Harvard
Το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard συμμετέχει με περισσή
χαρά στο Συμπόσιο το οποίο διοργανώνουν Δήμος Επιδαύρου, η Περιφέρεια
Πελοποννήσου, ο Σύλλογος Ελλήνων Ολυμπιονικών και το Αθλητικό Σωματείο Γυναικών
Η Καλλιπάτειρα με θέμα «Η Τέχνη στην Υπηρεσία της Ανθρώπινης Ύπαρξης».
Το Κέντρο μας προωθεί και συμπληρώνει στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη την
καταστατική αρχή του μητροπολιτικού Κέντρου Ελληνικών Σπουδών στην Ουάσιγκτον,
δηλαδή την “προαγωγή των ανθρωπιστικών επιτευγμάτων των Ελλήνων στην εποχή
μας”, όπως όρισε το 1961 ο ιδρυτής Paul Mellon.
Η θεματική του συμποσίου και η διεπιστημονική του σκοπιά συμπίπτουν απολύτως με
τις αρχές και τις επιδιώξεις του Κέντρου. Η τέχνη είναι φαινόμενο πανανθρώπινο, αλλά
πρώτοι οι Έλληνες σκέφθηκαν συνειδητά και “φωναχτά” για την τέχνη ως
δραστηριότητα με κανόνες και τελεολογία κοινωνική, ηθική και πολιτική. Η τέχνη για
τους Έλληνες ανέκαθεν είχε μορφή και αυστηρούς φορμαλιστικούς κανόνες και δεν
απέβλεπε στην αυτό ‐ έκφραση ή εκτόνωση του μεμονωμένου καλλιτέχνη ή λογοτέχνη.
Αποσκοπούσε στο κοινωνικό σύνολο και ακολουθούσε αυστηρούς κανόνες οι οποίοι
ήταν δώρο των Μουσών, όχι προσωπικές επιλογές ή επινοήσεις. Αυτή ήταν η αρχαία
θέση περί τέχνης.
Στο σημερινό συμπόσιο θα φανεί κατά πόσον είναι επίκαιρη αυτή η θέση, κατά πόσον
διαφοροποιείται η σύγχρονη τέχνη από την αρχαία. Όποια και να είναι τα
συμπεράσματά μας, δεν παύει η τέχνη να αντλεί το λεξιλόγιο και τις έννοιές της από τον
αρχαίο πολιτισμό. Ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός παραμένει επίκαιρος, έστω και ως
αντίστιξη, και ζωτικής σημασίας: αυτό διατρανώνει το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών με τη
συμμετοχή του στο συμπόσιο. 7
Περιλήψεις Εισηγήσεων
Παξινός Ο., «Η συμβολή του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος στην Τέχνη της Ιατρικής»
Η τέχνη της ιατρικής έχει τις ρίζες της στα βάθη της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους.
Πολλαπλά αρχαιολογικά ευρήματα τεκμηριώνουν πολύπλοκες ιατρικές πράξεις όπως
κρανιοανατρήσεις και αντιμετώπιση καταγμάτων ακόμη και στη νεολιθική εποχή.
Μεγάλοι πολιτισμοί όπως οι Αιγύπτιοι κατέγραψαν αναλυτικά την γνώση της ιατρικής
τέχνης και προσπάθησαν να την ταξινομήσουν. Είναι όμως ο Ελληνικός Πολιτισμός
αυτός ο οποίος τοποθέτησε τον άνθρωπο στο κέντρο τόσο των φιλοσοφικών όσο και
των επιστημονικών αναζητήσεων. Με τον Ασκληπιό δόθηκε σε όλο τον απλό λαό η
δυνατότητα δωρεάν παροχής ιατρικής φροντίδας. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, η ορθή
ονομασία του είναι Ασκληπιός μία σύνθετη ονομασία διαμορφωμένη από τις δύο λέξεις
«ασκείν» και «ήπιος», επειδή χρησιμοποιούσε ήπια μέσα για τη θεραπεία των ασθενών.
Τα Ασκληπιεία όπως αυτό της Επιδαύρου, ήταν θρησκευτικά και θεραπευτικά κέντρα
κατασκευασμένα σε τόπους ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με πευκώνες και άφθονα
καθαρά νερά και ιαματικές πηγές. Οι ασθενείς δέχονταν τόσο ιατρική φροντίδα αλλά
και πνευματική υποστήριξη μέσω της επίκλησης της θείας παρέμβασης με προσευχές
και νηστεία. Η επιστημονική βάση της Ιατρικής αλλά και η δεοντολογία και ηθική στην
άσκηση του λειτουργήματος αποδίδεται στον Ιπποκράτη, ο όρκος του οποίου
εξακολουθεί να δίδεται από τους νέους ιατρούς σε όλο τον κόσμο. Η Ιπποκρατική
ιατρική εισήγαγε την επιστημονική μεθοδολογία και τη καταγραφή των παθήσεων και
των θεραπειών η αντιμετώπιση των οποίων άλλαξε ελάχιστα στους επόμενους 15
αιώνες. Παρά την ορθολογική αντίληψη της Ιπποκράτειου Ιατρικής αυτή ουδέποτε ήρθε
σε ρήξη με τα Ασκληπιεία αναγνωρίζοντας την αφιλοκερδή προσφορά τους. Πολλές από
τις αντιλήψεις της Ιπποκρατικής Ιατρικής δεν άντεξαν στην κριτική της σύγχρονης
επιστήμης και δικαιολογημένα καθώς η εξέλιξη της γνώσης τον τελευταίο αιώνα ήταν
εκρηκτική. Παρόλα αυτά όσοι επιδιώκουν να βάλουν την αρχαία ελληνική ιατρική
παράδοση στο αρχείο της ιστορίας μάλλον βιάζονται. Μόλις τα τελευταία 5 χρόνια
άρχισε η διεθνής ιατρική βιβλιογραφία να εμπλουτίζεται από τεκμηριωμένες μελέτες οι
οποίες αποδεικνύουν ότι η άσκηση, η δίαιτα, ο καλός ύπνος και η καλή ψυχική
κατάσταση βελτιώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης των καρκινοπαθών και των ασθενών
με σοβαρά καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα πολλαπλά αρχαιολογικά ευρήματα
αναθημάτων ευεργετηθέντων ασθενών της ιατρικής του Ασκληπιού και του Ιπποκράτη
αποδεικνύουν ότι μάλλον θα πρέπει να εξετάζουμε εκ νέου με σεβασμό την παλαιά
σοφία. 8
Δαμάσκος Π., «Η παιδαγωγική λειτουργία της μουσικής στον πλατωνικό στοχασμό»
Ο Πλάτων επιζητούσε να επιτευχθεί, μέσω της τέχνης, ένας βασικός στόχος: η βίωση του
ωραίου να καταστήσει τους πολίτες φρόνιμους και εναρέτους. Αυτός ο στόχος μπορεί
να πραγματοποιηθεί όταν η ακρόαση της μουσικής δεν θα προκαλεί το αίσθημα της
απόλαυσης και μόνο. Ο ρυθμός και η μελωδία εισχωρούν, κατά την άποψή του, βαθιά
στο εσωτερικό της ψυχής και ασκούν ισχυρή επίδραση αφού της ανοίγουν την οδό προς
το ωραίο. Ο νέος άνθρωπος προσεγγίζει το ωραίο μέσω της μουσικής και όταν
αφυπνίζεται η φρόνηση, γνωρίζει το ωραίο σαν αυτό να ήταν φίλος του ή συγγενής.
Gonzalez E.M., «Κανόνες Αθλημάτων στους Αρχαίους Αγώνες»
Οι αρχαίοι αγώνες, όπως και οι σημερινοί, διέπονταν από κανόνες που εξασφάλιζαν την
ομαλή και ειρηνική εξέλιξη των αγωνισμάτων. Μερικοί κανόνες αφορούσαν στους
όρους συμμετοχής και την εξωτερική οργάνωση, ενώ άλλοι καθόριζαν τις τεχνικές και τις
κινήσεις που επιτρέπονταν ή απαγορεύονταν σε κάθε άθλημα. Από την αρχαϊκή
περίοδο, και καθ' όλη την αρχαιότητα, οι φιλολογικές, επιγραφικές και παπυρολογικές
πηγές μαρτυρούν τις προσπάθειες των διοργανωτών των αγώνων, προκειμένου να
καταπολεμήσουν τις πιθανές παραβιάσεις. Οικονομικές ποινές, σωματικές τιμωρίες,
ακόμα και αποκλεισμός από τον διαγωνισμό προβλέπονταν για τους αθλητές που δεν
σέβονταν τους κανόνες. Στην εισήγησή μου θα περιγραφούν οι σημαντικότεροι κανόνες
αθλημάτων στους αρχαίους αγώνες, καθώς και οι πιο συνήθεις ποινές για τους
παραβάτες, με επιλεγμένα παραδείγματα από τις αρχαίες πηγές.
Βενετσάνου Ν., «Το κίνημα της Ελληνικότητας. Πως και Γιατί»
Πως και γιατί η γενιά του 30 γεφυρώνει ιδεολογικά το αίσθημά μας με το παρελθόν, και
προχωρεί σε πνευματικές και ποιοτικές αναζητήσεις που θεμελίωσαν τις βάσεις της
σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης; Γιατί ο ελληνισμός μετά την Μικρασιατική Καταστροφή,
δεν έπαψε ποτέ ν’ αφουγκράζεται το εσωτερικό κάλεσμα της ψυχής του και να
εκφράζει την βαθιά του σχέση με την πολύπλευρη ιστορικότητα του τόπου μας! 9
Lommel D., «Χορός: Το Εργαλείο του Πολίτη»
Τα ίχνη του χορού φτάνουν στα βάθη της Αρχαιότητας γεγονός που αποδεικνύεται
από αποσπάσματα που βρέθηκαν σε τάφους στην Αίγυπτο όπως: «Όποιος δεν ξέρει να
χορεύει δεν ξέρει να ζει» «Ο Χορός αρχίζει εκεί όπου σταματά ο λόγος» αλλά και το
περίφημο «Θα πίστευα μοναχά σε έναν θεό που ξέρει να χορεύει» του Friedrich Niche.
Ο Λουκιανός έλεγε πως «ο Χορός είναι τόσο παλιός όσο και ο Έρωτας». Το σημαντικό
θέμα δεν είναι να εντοπίσουμε τη σημασία του χορού στον πολιτισμό, αλλά να πούμε
γιατί, 1ον: ο χορός είναι ένα φυσικό χαρακτηριστικό που δεν μπορεί να μιλήσει, 2ον: όταν
‘τρέχει’, δεν υπάρχει παρελθόν αλλά έντονο και ζωντανό παρόν, 3ον: την αφαιρετική
προβολή του χορού 4ον: τις απόπειρες βεβήλωσης του χορού.
Φλώρος Ν., «Το Ένδυμα ως Σύμβολο Εξουσίας και η Σημερινή Εξουσία του Marketing»
Στην ιστορία της ανθρωπότητας το ένδυμα χρησιμοποιήθηκε, από τους ισχυρούς για την
επιβολή της δύναμης και της εξουσίας τους στους απλούς ανθρώπους. Ο Νίκος Φλώρος
πάνω σε αυτή την λογική χρησιμοποίησε τις κλασικές φόρμες των ενδυμάτων που
επηρέασαν την ανθρώπινη ιστορία όπως τα κοστούμια της Βασίλισσας Ελισάβετ της Α’,
της Laide Macbeth, της Μήδειας και άλλα. Μέσα από μια διαφορετική προσέγγιση ο
καλλιτέχνης χρησιμοποιεί ένα σύγχρονο υλικό, το αλουμίνιο το οποίο σαν υλικό
χαρακτηρίζει την εποχή μας. Όπως και ο ίδιος δηλώνει διανύουμε την ιστορική εποχή
του αλουμινίου. Είναι ένα μέταλλο το ένα βιομηχανικά παραγόμενο. Στις μέρες μας η
πιο άμεσα προσιτή στον άνθρωπο «πηγή» αλουμινίου είναι τα κουτάκια των
αναψυκτικών.
Αυτά τα κουτάκια επέλεξε ο Νίκος Φλώρος ως υλικό για να δημιουργήσει το «ύφασμα»
με το οποίο θα αναδημιουργήσει τις κλασικές φόρμες τον επιβλητικών αυτών
ιστορικών ενδυμάτων, ως γλυπτά έργα πια. Η τεχνική της δημιουργίας ενός γλυπτού
κοστουμιού ξεπερνά την φόρμα και την απλότητα της προέλευσης του υλικού και
μεταφέρει την ιδέα της τέχνης μέσω ενός συμβόλου εξουσίας όπως είναι το κοστούμι,
ως υψηλή τέχνη που προσεγγίζει την ανθρώπινη ματαιοδοξία για δύναμη και επιβολή. Η
πρωτοποριακή τεχνική σε συνδυασμό με την υψηλή τέχνη ενώνονται ώστε να
εξυπηρετήσουν τον καλλιτέχνη για να υλοποιήσει τις ιδέες του και να τις μετατρέψει με
τα δικό του μοναδικό τρόπο σε γλυπτά έργα. Ο καλλιτέχνης δημιουργώντας αυτά τα
κοστούμια ‐ πάλε ποτέ σύμβολα εξουσίας χρησιμοποιώντας ένα υλικό βγαλμένο από
την σημερινή κοινωνία θέλει να παραλληλίσει και να αναδείξει την τεράστια εξουσία και
δύναμη που ασκεί στις μέρες μας στο μέσο άνθρωπο η σύγχρονη αυτοκρατορία του
marketing και της διαφήμισης και να τονίσει την προώθηση και επικράτηση , ως
ουσία ύπαρξης του σύγχρονου ανθρώπου, της ρήσης : «καταναλώνω άρα υπάρχω». 10
Σχινά Α., «Ο Εικαστικός Θεσμός ‘Πλόες’ και οι Μεταπολεμικοί Ρεαλισμοί, ως Συμβολή
στο Νέο Ρόλο της Εικόνας και του Σύγχρονου Ουμανισμού»
Ο ρεαλισμός στην εικαστική δημιουργία, είχε αρκούντως παρεξηγηθεί και μετέφερε
πολλές προκαταλήψεις ή παρανοήσεις για τον ρόλο, την λειτουργία και τις σημασίες της
εικόνας, ιδιαίτερα μέσα από την «σκευή» της μοντερνιστικής παρακαταθήκης. Οι
παρερμηνείες του «ρεαλισμού» πολλαπλασιάστηκαν πριν τον β’ παγκόσμιο πόλεμο και
κυρίως κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όπου σταδιακά και με δυσκολίες, το
«τοπίο» αυτό άρχισε να αλλάζει, ιδιαίτερα μέσα από τον «Νέο Ρεαλισμό» των αρχών
της δεκαετίας του 1960, όπου τον εισηγήθηκε με εκθέσεις και θεωρητικά του κείμενα ο
P. Restany, δίνοντας την τελευταία ουσιαστική απάντηση της Ευρωπαϊκής «γηραιάς»
Ηπείρου, απέναντι στην Αμερικανική Pop Art. Την δεκαετία του 1970 αναπτύχθηκε στην
Γερμανία ο «Κριτικός Ρεαλισμός» διαδιδόμενος και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ
άρχισε εντονότερα η μελέτη κι έρευνα των μορφικών ποικιλιών κι εκφραστικών τρόπων,
καθώς επίσης των συνθετικών εκδοχών και των πολυεπίπεδων αναγωγών της εικόνας,
σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο θεσμός «Πλόες» που δημιούργησα και λειτουργεί εδώ και 20
χρόνια, ερευνά και αντιπροσωπευτικά παρουσιάζει εικαστικά έργα νεώτερων και
σύγχρονων καλλιτεχνών, που αναδεικνύουν τις αλλαγές λειτουργίας, όπως τους
τρόπους ανάγνωσης της «πλοκής» και κατ’ επέκταση της αποκωδικοποίησης της
εικόνας, που τείνει να διαμορφώσει τις παραμέτρους για έναν νέο κι εκσυγχρονισμένο
ουμανισμό.
Καρακότας Α., «Η Έννοια της Αρμονίας στον Αθλητισμό και την Τέχνη»
Μία ολυμπιακή νίκη δεν είναι μόνον νίκη του σώματος, αλλά και του πνεύματος. Για να
είναι πετυχημένη πρέπει να ξεπεράσει τα ανθρώπινα όρια και να αγγίξει το ¨Θείο¨.
Αυτό δεν συντελείται μόνο με την επίπονη και διαρκή άσκηση, αλλά χρειάζεται η
συνέργεια του πνεύματος, που επιτρέπει την αντίληψη της σπουδαιότητας του
εγχειρήματος και της θεϊκής του υπόστασης. Την πνευματική κατάκτηση που θα
συμπληρώσει και θα υποστηρίξει, στην επίτευξη του τόσο δύσκολου και ακατόρθωτου.
Αρμονία πνεύματος και σώματος. Πρέπει να ισορροπήσουν αυτά τα δύο στον ίδιο
άνθρωπο. Να καταφέρει την ανέλιξη του πνεύματός του στο επίπεδο της σωματικής του
κατάκτησης. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και όταν ένα μουσικό έργο ή ένα τραγούδι
φτιαγμένο από ακριβό υλικό, παραδίδεται στον κόσμο με τον κατάλληλο τρόπο από ένα
μουσικό. Πρέπει να υπάρξει αρμονία ανάμεσα στο ανθρώπινο όργανο‐μιας και όλα τα
όργανα είναι προεκτάσεις των χειριστών τους‐ ανάμεσα στην ερμηνευτική του
δεινότητα και την τεχνική του και την ικανότητα αντίληψης και καλλιέργειάς του,
δηλαδή την πνευματική του κατάκτηση, που του επιτρέπει να συνειδητοποιήσει τη
δύναμη και την σπουδαιότητα του έργου και να το αντιμετωπίσει όπως του ¨αρμόζει¨.
