Ξέσπασμα αναπνευστικών ιών μετά την καθυστερημένη άρση των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό στην Κίνα ή απαρχή μιας άλλης επιδημίας; Ερωτήματα για το τι συμβαίνει στην Κίνα και ποιος είναι ο κίνδυνος παγκοσμίως πληθαίνουν, όπως και τα περιστατικά της ανησυχητικής έξαρσης αναπνευστικών νοσημάτων σε παιδιά και οι νοσηλείες. Ωστόσο, οι απαντήσεις δεν δίνονται εύκολα, ούτε αβίαστα από τους επιστήμονες.
Ολοι φαίνεται να τηρούν στάση επαγρύπνησης, την ώρα που σταδιακά τα περιστατικά πνευμονίας αρχίζουν να αυξάνονται σε ΗΠΑ και Ευρώπη αλλά και η ψυχολογική αρνητική αντίδραση κερδίζει έδαφος. Διότι ήταν περίπου το ίδιο διάστημα το 2019 όταν οι αναφορές για μια μυστηριώδη πνευμονία στην πόλη Γουχάν της Κίνας αυξάνονταν σταδιακά, για να καταλήξουν στη λαίλαπα του κορωνοϊού μέσα στον Ιανουάριο του 2020.
Οι ΗΠΑ, η Ολλανδία, η Δανία και η Σουηδία περιλαμβάνονται στον βραχύ προς το παρόν κατάλογο με τις χώρες όπου τα περιστατικά πνευμονίας σε ανήλικους καταγράφουν αύξηση και οι επιστημονικές και υγειονομικές αρχές συγκεντρώνουν στοιχεία για τους ιούς που τις προκαλούν. Μάλιστα την Παρασκευή το ECDC κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να επιτηρούν επιδημιολογικά όλα τα περιστατικά πνευμονίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο ΠΟΥ ότι πήρε από τις αρχές της Κίνας, κατόπιν αιτήματός του, είναι αυξητική η τάση των εξωνοσοκομειακών παιδιατρικών επισκέψεων και των νοσηλειών λόγω πνευμονίας από μυκόπλασμα από τον περασμένο Μάιο και λόγω αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), αδενοϊού και γρίπης από τον Οκτώβριο.
Καχυποψία
Ο Οργανισμός υποστήριξε ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν εντοπιστεί ασυνήθιστα ή νέα παθογόνα στα δεδομένα που παρείχε η Κίνα. Ωστόσο, η έλλειψη διαφάνειας που χαρακτήρισε κατά το πρόσφατο παρελθόν τις αρχικές αναφορές της Κίνας και του ΠΟΥ για την πανδημία κορωνοϊού σκιάζει και την τρέχουσα επιδημιολογική εξέλιξη.
«Η αλήθεια είναι ότι η Κίνα έχει ένα κακό προηγούμενο στα δεδομένα που δίνονται επισήμως. Με βάση αυτά που δίνουν οι Αρχές στον ΠΟΥ και εφόσον δεχτούμε ότι είναι αξιόπιστα, δεν πρόκειται για κορωνοϊό ή παραλλαγή του, ούτε για νέο ιό. Οι ιοί που ευθύνονται για τις πνευμονίες των παιδιών είναι οι γνωστοί και στις δυτικές χώρες από πέρυσι: ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, η γρίπη, οι αδενοϊοί και το μυκόπλασμα. Δηλαδή οι ιοί που προκάλεσαν τον περυσινό χειμώνα το κύμα ιώσεων στον παιδικό πληθυσμό στις δυτικές χώρες, αμέσως μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων», λέει στο «ΘΕΜΑ» ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης.
Ο,τι βίωσαν πέρυσι τον χειμώνα τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, που βρέθηκαν ανοχύρωτα μετά τα προστατευτικά πλαίσια των lockdown, φαίνεται να συμβαίνει τους τελευταίους δύο μήνες στην ασιατική χώρα. «Το ανοσοποιητικό τους σύστημα ήταν απροετοίμαστο κι αυτό αποτυπώθηκε αμέσως με την επιστροφή στην κανονικότητα που έγινε με καθυστέρηση ενός έτους. Θεωρείται αναμενόμενο εκ πρώτης όψεως ότι ανέκυψε αυτή η κατάσταση και στην Κίνα, ότι τον πρώτο χειμώνα χωρίς μέτρα θα αντιμετώπιζε αύξηση των αναπνευστικών ασθενειών. Επιβεβαιώνεται πιθανότατα η θεωρία του ανοσιακού κενού στον παιδικό πληθυσμό. Με βάση όσα ανακοινώνονται, ο προβληματισμός μας αφορά το μυκόπλασμα», αναφέρει ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης. Οπως εξηγεί, έχουν ανακοινωθεί οι γνωστοί ιοί, RSV, αδενοϊοί και γρίπη. Το μυκόπλασμα έχει όμως επίσης προηγούμενο στην Κίνα. Πρόκειται για ένα παθογόνο που προκαλεί πνευμονία και ονομάζεται άτυπη ή περιπατητική πνευμονία γιατί έχει μη ειδικά συμπτώματα, όπως χαμηλός πυρετός, κόπωση και πονοκέφαλος.
«Γενικά θεωρείται μια ήπια πνευμονία, που δεν απαιτεί νοσηλεία. Το γεγονός ότι δηλώνονται κρούσματα σε περισσότερες περιοχές συνηγορεί στη φυσιολογικότητα του φαινομένου. Ωστόσο, το μυκόπλασμα έχει μεγάλη αντοχή στα αντιβιοτικά στην Κίνα - κι αυτό είναι ένα πρόβλημα», σχολιάζει ο κ. Τζανάκης. Το κακό σενάριο είναι το μυκόπλασμα να ταξιδέψει και εκτός Κίνας, ωστόσο το πρόβλημα θα είναι η απουσία όπλων για την αντιμετώπισή του. «Δυστυχώς, έχει αποδειχθεί ότι το μυκόπλασμα έχει αντοχή έως και 90% στα διαθέσιμα φάρμακα», σημειώνει ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Ιωάννης Τσανάκας. Ο ίδιος εκτιμά ως θετικό ότι το κύμα των λοιμώξεων δεν έχει προσβάλει άτομα από άλλες ηλικιακές ομάδες.
