Θέμα: Απάντηση στην υπ. αριθμ. πρωτ. 4558/07.04.2025 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Σ. Φωτόπουλου.
Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 4558/07.04.2025 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Σ. Φωτόπουλου και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Το Υπουργείο Πολιτισμού (ΥΠΠΟ) σε συνεργασία με τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ) προέβη από τον Νοέμβριο του 2023 στην επεξεργασία νέας τιμολογιακής πολιτικής για τα εισιτήρια εισόδου στους Αρχαιολογικούς Χώρους, τα Μνημεία και τα Μουσεία της χώρας, με βάση τα αποτελέσματα ειδικής μελέτης που ανατέθηκε από τον ΟΔΑΠ.
Αντικείμενο της ως άνω μελέτης αποτέλεσαν 352 χώροι πολιτιστικής κληρονομιάς (164 αρχαιολογικοί χώροι και 188 μουσεία, συμπεριλαμβανομένων των μουσείων ΝΠΔΔ (Μουσείο Ακρόπολης, EAM, ΒΧΜΑ, ΑΜΗ, ΑΜΘ, ΜΒΠ, Μουσείο Κανελλοπούλου). Ε- λήφθη υπόψη, αφενός η συνολική και ανά περίοδο (χειμερινή και θερινή) επισκεψιμότητα κατά το έτος 2022, και αφετέρου οι πωλήσεις εισιτηρίων μόνο σε χώρους και μουσεία με ηλεκτρονικό εισιτήριο (e-ticket) κατά την περίοδο από 1-1-2023 μέχρι 30-9-2023, και η σύνδεσή τους με τις τιμές και τις κατηγορίες των εισιτηρίων (με αντίτιμο/ελεύθερης εισόδου, ενιαίων και κοινών, μειωμένου αντιτίμου/ελεύθερης εισόδου).
Τα στοιχεία που προέκυψαν κατέδειξαν ότι υφίσταται πολυπλοκότητα στην υπάρχουσα τιμολογιακή πολιτική, που συνεπάγεται δυσανάλογο διαχειριστικό βάρος, μικρά αναλογικά έσοδα και αδυναμία καλού συντονισμού και υποστήριξης του συνόλου των σημείων πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως και πρόκληση εντάσεων στα εκδοτήρια.
Ειδικότερα η νέα τιμολογιακή πολιτική για τα εισιτήρια εισόδου στους Αρχαιολογικούς Χώρους, τα Μνημεία και τα Μουσεία του Υπουργείου Πολιτισμού ήταν επιβεβλημένη με βάση τα δεδομένα της αυξανόμενης επισκεψιμότητας των τελευταίων 2 ετών (2022 και 2023), της χρήσης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου σε 28 χώρους έως τότε με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και το γεγονός ότι οι ισχύουσες τιμές εισόδου, που είχαν αναθεωρηθεί από 5ετίας, ήταν ήδη πολύ χαμηλές σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Με βάση τα δεδομένα και τις προτάσεις της μελέτης, το θέμα συζητήθηκε κατά την αρ. 56/29.11.2023 Συνεδρίαση του Δ.Σ. του ΟΔΑΠ και εγκρίθηκε ομόφωνα η υποβολή πρότασης προς το ΥΠΠΟ, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 4761/2021, για την έγκριση νέας τιμολογιακής πολιτικής, η οποία συζητήθηκε κατά την αρ. 55/19.12.2923 Συνεδρίαση του ΚΑΣ με εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και εγκρίθηκε ομόφωνα. Στη συνέχεια εκδόθηκε η αρ. 117624 ΚΥΑ Υπουργών Πολιτισμού και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΦΕΚ 1968/Β/29.03.2023), με την οποία καταργήθηκε η έως τότε ισχύουσα ΚΥΑ, που είχε τροποποιηθεί ή συμπληρωθεί επτά φορές! Στη νέα ΚΥΑ αναγράφονται όλοι οι επισκέψιμοι Α.Χ., Μουσεία και Μνημεία του ΥΠΠΟ ανά Περιφερειακή Ενότητα με τις αντίστοιχες νέες τιμές εισιτηρίου, που υπαγορεύονται από την κατηγορία κατάταξης εκάστου πολιτιστικού χώρου, από Α έως Ε, σύμφωνα κυρίως με την επισκεψιμότητά του.
Βασικά σημεία της νέας τιμολογιακής πολιτικής ήταν:
Εφαρμογή της νέας τιμολογιακής πολιτικής σε δύο φάσεις:
• Α' Φάση, έναρξη ισχύος από 01.04.2024:
• Κατάργηση των ενιαίων εισιτηρίων εισόδου με παραπάνω του ενός Αρχαιολογικών Χώρων ή Μουσείων, όπου εφαρμόζεται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει ηλεκτρονικό εισιτήριο και συνδέονται με τα Μουσεία-ΝΠΔΔ του ν. 5021/2023 και άρα δεν είναι δυνατόν να υφίστανται για λόγους διαχειριστικούς και λογιστικούς.
• Εφαρμογή νέας υπηρεσίας Εξατομικευμένης Επίσκεψης στον Αρχαιολογικό Χώρο της Ακρόπολης των Αθηνών, εκτός ωραρίου λειτουργίας του χώρου με υψηλό αντίτιμο εισιτηρίου. Η επίσκεψη αφορά σε ομάδες των 5 ατόμων και έως 4 ομάδες στο δίωρο (06:00-08:00 και 20:00-22:00), με προσφορά ειδικής ξενάγησης και αναμνηστικών δώρων. Η Υπηρεσία αυτή εφαρμόστηκε το επόμενο έτος και στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, με αντίστοιχες ομάδες επισκεπτών και μικρότερο αντίτιμο εισόδου.
• Β' Φάση, έναρξη ισχύος από 01.04.2025:
• Εξορθολογισμός του αντιτίμου εισιτηρίων εισόδου, σύμφωνα με την κατάταξη των Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων και Μουσείων σε 5 κατηγορίες με βάση την ε- πισκεψιμότητα, ενίοτε τη σημασία τους στην εκάστοτε περιοχή και το ισχύον εισιτήριο εισόδου. Οι 5 κατηγορίες αντιστοιχούν σε 5 βαθμίδες αντιτίμου εισιτηρίων εισόδου ως εξής:
Α/Α |
ΧΩΡΟΣ |
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ |
ΑΝΤΙΤΙΜΟ σε € |
1 |
Ακρόπολη Αθηνών |
A |
30,00€ |
2 |
Α.Χ. & Μ |
Β (Επισκέψιμότητα πάνω από 200.000) |
20,00€ |
3 |
Α.Χ. & Μ. |
Γ (Επισκέψιμότητα από 75.000 έως 200.000) |
15,00€ |
4 |
Α.Χ. & Μ. |
Δ (Επισκέψιμότητα από 15.000 έως 75.000) |
10,00€ |
5 |
Α.Χ. & Μ. |
Ε (Επισκέψιμότητα κάτω από 15.000) |
5,00€ |
ΝΠΔΔ |
ΜΟΥΣΕΙΑ -ΝΠΔΔ (7) |
|
Διαμορφώνουν δική τους Τ.Π. |
Με τον τρόπο αυτό καταργήθηκαν οι έως τότε υφιστάμενες 9 βαθμίδες στην κλίμακα των αντιτίμων εισιτηρίου εισόδου από 2 έως 20 ευρώ, οι οποίες σε συνδυασμό με τις 4 κατηγορίες δικαιούχων μειωμένου εισιτηρίου και τις 34 δικαιούχων ελευθέρας εισόδου συνεπάγονταν ένα πολύπλοκο σύστημα με δυσανάλογα βαρύ διαχειριστικό κόστος.
Επί πλέον
• Καταργήθηκε η διαφορετική τιμολόγηση της θερινής και της χειμερινής περιόδου με μία ίδια τιμή εισόδου ανά κατηγορία σε όλη την διάρκεια του έτους.
• Προστέθηκε μία επιπλέον Κυριακή ελευθέρας εισόδου κάθε μήνα κατά την χειμερινή περίοδο (1η Νοεμβρίου-31η Μαρτίου), συγκεκριμένα η τρίτη Κυριακή του μήνα επί πλέον της πρώτης.
• Καταργήθηκαν τα ενιαία και τα κοινά εισιτήρια πλην Αρχαίας Ολυμπίας, Δελφών, Μυκηνών και Αιγών ή όπου για λόγους χωροταξικούς επιβάλλεται το κοινό εισιτήριο Αρχαιολογικού Χώρου και Μουσείου.
• Διατηρήθηκε το μειωμένο εισιτήριο εισόδου για τα άτομα ηλικίας 65+ από χώρες της Ε.Ε. για το διάστημα από 1η Οκτωβρίου έως 31η Μάίου.
• Διατηρήθηκε το δικαίωμα ελευθέρας εισόδου στα άτομα έως 25 ετών για τους πολίτες Ε.Ε. και επεκτάθηκε το δικαίωμα ελευθέρας εισόδου για πολίτες εκτός Ε.Ε. έως την ηλικία των 18 ετών, αντί της ηλικίας έως 5 ετών που ίσχυε έως τότε.
• Διατηρήθηκε το δικαίωμα ελευθέρας εισόδου για τα ΑμεΑ, τους συνοδούς τους και τις κατηγορίες (συνολικά 34) ατόμων, που έχουν θεσπιστεί έως σήμερα για λόγους κοινωνικούς ή ιδιότητας.
• Αποφασίστηκε Έκδοση Κάρτας Πολιτισμού (Culture Gard) για τις κατηγορίες που έχουν θεσμοθετηθεί και θα εκδίδεται μέσω της εφαρμογής του gov.gr ή των ΚΕΠ για ημεδαπούς φορολογούμενους.
Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, με τη νέα τιμολογιακή πολιτική εισιτηρίων εισόδου στους Αρχαιολογικούς Χώρους, τα Μνημεία και τα Μουσεία της χώρας, επιτεύχθηκαν:
• Κατηγοριοποίηση των επισκέψιμων χώρων και μουσείων με κριτήριο την επισκε- ψιμότητά τους, τη σημασία τους για την εκάστοτε περιοχή και το ισχύον αντίτιμο εισιτηρίου.
• Εξορθολογισμός και απλοποίηση των κατηγοριών των εισιτηρίων.
• Απόδοση στα μνημεία μας της αξίας που αντιστοιχεί στην σπουδαιότητά τους για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
• Αύξηση ημερών ελευθέρας εισόδου κατά μία (1) Κυριακή μηνιαίως τη χειμερινή περίοδο (1η Νοεμβρίου έως 31η Μαρτίου) για όλους ανεξαρτήτως τους επισκέπτες.
• Εξάλειψη διακρίσεων για τα παιδιά και τους νέους διεθνώς και διεύρυνση του δικαιώματος ελευθέρας εισόδου σε παιδιά και νέους, ηλικίας 5-18 ετών, από χώρες εκτός Ε.Ε., δηλαδή υπόλοιπη Ευρώπη, Βόρεια και Νότια Αμερική, Ασία, Αυστρα- λία-Ωκεανία και Αφρική, για να αντιληφθούμε το εύρος εφαρμογής του μέτρου.
• Ουσιαστική αύξηση των δημοσίων εσόδων από τα εισιτήρια και επανεπένδυσή τους στα έργα Πολιτισμού για την ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και εν τέλει την στοχευμένη και σωστή διαχείρισή της.
Σε σχέση με τα επί μέρους ερωτήματα του ερωτώντος βουλευτού, παραθέτουμε πίνακα με τα έσοδα της τελευταίας 5ετίας (2020-2024) από τα εισιτήρια των επισκεπτών στο Παλαμήδι, από όπου προκύπτει σταθερή άνοδος της επισκεψιμότητας, όπως άλλωστε στους περισσότερους Α.Χ. και τα Μνημεία μας.
ΕΤΟΣ/ ΦΡΟΥΡΙΟ ΠΑΛΑΜΗΔΙΟΥ |
ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ |
ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ σε€ |
2020 |
71.160 |
267.832 |
2021 |
120.552 |
535.324 |
2022 |
230.209 |
843.488 |
2023 |
278.194 |
1.045.596 |
2024 |
237.688 |
991.692 |
Επίσης από την ανωτέρω ανάπτυξη της απάντησής μας προκύπτει ότι η νέα τιμολογιακή πολιτική του ΥΠΠΟ εφαρμόστηκε με ενιαία κριτήρια για όλη την χώρα και όχι μόνο για το Φρούριο Παλαμήδι στην Αργολίδα, βασίστηκε σε τεκμήρια εμπεριστατωμένης μελέτης και αποβλέπει στον εκσυγχρονισμό και την βέλτιστη διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Σημειώνουμε ότι με βάση την επισκεψιμότητα το Παλαμήδι ανήκει στην κατηγορία Β των μνημείων μας με αντίστοιχο αντίτιμο εισόδου για όλα της κατηγορίας αυτής τα 20 ευρώ.
Όσον για τα αναφερόμενα ως προς τα κριτήρια ελεύθερης εισόδου ότι προωθούν την ανισότητα μεταξύ Ελλήνων πολιτών και ότι εισάγουν κριτήρια ηλικίας για τα τέκνα πολύτεκνων οικογενειών, είναι παντελώς αβάσιμα, εκτός εάν ο κ. Βουλευτής έχει τυχόν παρανοήσει σημεία του ισχύοντος ΦΕΚ, δεδομένου ότι τίποτε δεν έχει αλλάξει ως προς τα θέματα αυτά, το όριο ηλικίας για ελεύθερη είσοδο για πολίτες Ε.Ε., άρα και τους Έλληνες, είναι τα 25 έτη, ασχέτως οικογενειακής κατάστασης. Αυτό που άλλαξε και μάλιστα προς όφελος μεγάλου αριθμού επισκεπτών μας, είναι το όριο ηλικίας για ελεύθερη είσοδο για πολίτες παιδιά και νέους από όλον τον κόσμο, πλην Ε.Ε.., που αυξήθηκε από τα 5 έτη στα 18 έτη, ώστε να μη υπάρχει διάκριση μεταξύ παιδιών και νέων σε διεθνές επίπεδο.
Τέλος ως προς το σχόλιο ότι πρέπει να προβλέπεται δωρεάν είσοδος για τους Έλληνες στο Παλαμήδι και σε κάθε άλλο ιστορικό μνημείο της χώρας, πώς διαφεύγει από τον κ. Βουλευτή ότι οι πολίτες των κρατών μελών της Ε.Ε. απολαμβάνουν ενιαία τα ίδια προνόμια σε σχέση με την προσβασιμότητα και την διευκόλυνση κάθε είδους κίνησης, γι αυτό και το μέτρο της ελεύθερης εισόδου έως τα 25 έτη ισχύει ανεξαιρέτως για όλα τα κράτη-μέλη μέλη της Ε.Ε., προνόμιο μάλιστα μεγαλύτερο από του υπόλοιπου κόσμο