Το καλοκαίρι του 1827 ήταν από τα πιο δύσκολα στην Ελλάδα. Μετά τον θάνατο (ίσως δολοφονία) του Καραϊσκάκη, την πανωλεθρία του στρατού στη μάχη του Ανάλατου, και την παράδοση της Ακροπόλεως των Αθηνών στους Τούρκους. η ελεύθερη επικράτεια είχε περιοριστεί στην Αργολιδοκορινθία, τα νησιά του Αργοσαρωνικού, την Μάνη και την Μονεμβάσια.
Οργανωμένοι στρατοί
υπήρχαν ένας με τον Κολοκοτρώνη στα
βουνά της Αρκαδίας, που έκανε ανταρτοπόλεμο στον Ιμπραήμ, και οι δυνάμεις της Μάνης που φύλαγαν την
περιοχή. Από την άλλη οι Αιγύπτιοι με 12.000 στρατό και βάση την Τρίπολη έκαναν
καταδρομές λεηλασίας και προωθούσαν τα προσκυνοχάρτια. Ο Κολοκοτρώνης απαντούσε
με «φωτιά και τσεκούρι στους
προσκυνημένους».
Η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας είχε ολοκληρώσει τις εργασίες της ψηφίζοντας τον Καποδίστρια Κυβερνήτη για 7 χρόνια, είχε δώσει αρχηγία στρατού και στόλου στους Εγγλέζους ( στον Τσώτρτς και τον τυχοδιώκτη Κόχραν αντίστοιχα). Για Κυβέρνηση είχε ορίσει μια τριμελή Αντικυβερνητική Επιτροπή υπό τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη (τον μετέπειτα δολοφόνο του Καποδίστρια).
Η Κυβέρνηση Μαυρομιχάλη ήρθε και εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο. Βρήκε να βασιλεύει το απόλυτο χάος. Οι προηγούμενες Κυβερνήσεις είχαν αφαιρέσει από τους Πελοποννήσιους την διοίκηση των κάστρων της πόλης μας. Ρουμελιώτες και Σουλιώτες έλεγχαν τα πάντα. Στο Παλαμήδι ο Θεόδωρος Γρίβας είχε κηρύξει δικό του φέουδο. Δεν υπάκουε σε κανέναν. Απαιτούσε χρήματα για τη μισθοδοσία της φρουράς. Απήγαγε πλούσιους Ναυπλιώτες και ζητούσε λύτρα. Ξερίζωσε όλες τις ελιές που υπήρχαν στα περίχωρα για να έχει μονοπώλιο στα καυσόξυλα. Έκανε, κυριολεκτικά, ό,τι ήθελε.
Μέσα στον γενικό όλεθρο ήρθε ένα καλό νέο. Οι Μεγάλες Δυνάμεις στις 5 Ιουλίου του 1827, αναγνώρισαν την Ανεξαρτησία της Ελλάδας. Αυτό σήμαινε πως μπορούσαν νόμιμα οι ναύαρχοί τους να έρθουν σε επαφή με τους επίσημους της Ελληνικής Κυβερνήσεως.
Πρώτος κατέφθασε στο Ναύπλιο ο Κόρδιγκτων, ο ναύαρχος του Αγγλικού στόλου της Μεσογείου. Πήγε να επισκεφτεί τον Μαυρομιχάλη. Την περιγραφή της επίσκεψης την έχουμε από τα απομνημονεύματα του Νικολάου Δραγούμη, νεαρού τότε διοικητικού υπαλλήλου.
Από το λιμάνι μέχρι το «Κυβερνητήριο» (μάλλον εννοεί την έδρα του Εκτελεστικού, στη θέση της παλιάς μπουάτ «Αρτεμις», πριν από την Αγιά Σοφιά) είχαν παραταχθεί ένοπλοι πιστοί στον Μαυρομιχάλη, (μήπως τίποτε «ωραίοι» αποπειραθούν να κλέψουν τον ναύαρχο!!!). Η σκάλα που ανέβηκε ήταν ξύλινη, παλιά, μισοσάπια, έτριζε και ο ναύαρχος φοβήθηκε ότι θα καταρρεύσει. Στο «γραφείο του πρωθυπουργού» υπήρχαν φωλιές από χελιδόνια ήταν μια σαθρή κατασκευή, που «εστερείτο στέγης».
Οι δρόμοι που πέρασε ο Άγγλος Ναύαρχος ήταν «στενοί, ανώμαλοι και βορβορώδεις». Του έκαναν άσχημη εντύπωση.
Το Ναύπλιο εκείνη την εποχή είχε πάνω από 12000 κατοίκους. Ποιο Ναύπλιο όμως; Από την Ακροναυπλία μέχρι την οδό Αμαλίας, και από την Πύλη της Ξηράς μέχρι τα Πέντε Αδέρφια.Άπειρο ήταν το πλήθος που είχε καταφύγει έξω από τα τείχη (Πρόνοια, Αιγιαλό κλπ.). Η ζωή τους απόλυτα φτωχική.
Δεν υπήρχαν πιρούνια. Το σύνηθες ήταν να τρώνε με τα χέρια. Ο Νικόλαος Δραγούμης διηγείται περιστατικό όπου είχαν σε ένα σπίτι φακές… τις έτρωγαν χωρίς πιάτα (δεν είχαν) και χωρίς κουτάλια (είχαν μόνο ένα!!!) Είχαν βάλει σε μια «πινάκα» στη μέση το φαΐ και το κουτάλι «επορθμούτο από στόματος εις στόμα» (=έκανε γύρο το κουτάλι, έτρωγε ο ένας και το έδινε στον διπλανό του) Καθόντουσαν «οκλαδόν» κάτω στο πάτωμα. Εννοείται πως ήταν πολυτέλεια οι καρέκλες και τα τραπέζια… Όταν μετά από τέσσερα χρόνια ένας Ιθακήσιος καπετάνιος του έφερε τέσσερις καρέκλες από την Βενετία (δώρο από τον πατέρα του), τον επισκέπτονταν οι φίλοι του να δούνε την πολυτέλεια.
Το κέντρο της πόλης ήταν η πλατεία του Πλατάνου ( η σημερινή Συντάγματος). Υπό την σκιά του πλατάνου εργάζονταν οι περίφημοι «αναφορογράφοι» (τα …ΚΕΠ της εποχής, αλλά και συμβολαιογραφεία!!!). Έγραφαν αιτήσεις προς την Κυβέρνηση, ή έκαναν συμβολαιογραφικές πράξεις (πωλήσεις, συμφωνητικά, πληρεξούσια) ενώ κάθονταν κάτω και έγραφαν στερεώνοντας το χαρτί στο δεξί τους πόδι (εξ ου και το «έγραψες στο πόδι»). Ήταν από τα καλλίτερα επαγγέλματα στην πόλη μας εκείνη την εποχή και σε αυτό κατέφευγαν πολλοί μορφωμένοι για τον επιούσιο.
Η πρώτη επίσκεψη του Κόρδιγκτων δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η Κυβέρνηση αμφισβητείτο από τον Γρίβα ο οποίος βομβάρδιζε την πόλη από το Παλαμήδι. Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης μην αντέχοντας αυτή την κατάσταση κατέφυγε στο Μπούρτζι μαζί με την Αντικυβερνητική Επιτροπή. Μετά από λίγο τον ακολούθησε και η Βουλή, (Μαζί με υπουργούς και βουλευτές στο Μπούρτζι ήταν καμιά δεκαριά διοικητικοί υπάλληλοι και μια φρουρά πάνω από 50 άτομα). Έτσι κι αλλιώς δεν χρειάζονταν κρεβάτια. (δεν είχαν ούτε στο Ανάπλι) Στρωματσάδα, υπό τα άστρα, με κλινοσκεπάσματα τα ρούχα τους.
Στο Ναύπλιο επικρατούσε η απόλυτη αβεβαιότητα και το χάος. Πίστευαν πως οι ξένοι μας είχαν πουλήσει και ο Ιμπραήμ σε λίγο θα το καταλάμβανε. Και βρήκαν την πιο απίθανη λύση: Να παντρεύονται!! Ο Ν. Δραγούμης αναφέρει δύο περιπτώσεις γάμων στο Ναύπλιο που δεν έγιναν ούτε από έρωτα ούτε από προξενιό, αλλά «αφού θα χαθούμε, που θα χαθούμε, δεν παντρευόμαστε κιόλας!!!!»
Ο Κόρδιγκτων επέστρεψε στο Ναύπλιο μαζί με τον Γάλλο Ναύαρχο Δεριγνύ. Πήγαν στο Μπούρτζι. Είδαν την κατάσταση και επέβαλλαν την μεταφορά της Κυβέρνησης σε άλλη πόλη, αν και η τελευταία Εθνοσυνέλευση είχε ορίσει ως πρωτεύουσα την πόλη μας. Δεν μπορούσαν να έρθουν διπλωματικές αποστολές των κρατών τους σε αυτή την χαώδη κατάσταση… Αφού μας είχαν αναγνωρίσει για «ανεξάρτητους» έπρεπε να υπακούσουμε. Η παρουσία των «Αντιπρέσβεων» θα επισφράγιζε την Ανεξαρτησία μας.
Τότε η Βουλή συνεδρίασε στο Μπούρτζι και αποφάσισε την προσωρινή μεταφορά της έδρας στην Αίγινα. Μετά δυο ημέρες την επικύρωσε και η Αντικυβερνητική Επιτροπή. Ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο, τα μάζεψαν, μπήκαν σε ένα Σπετσιώτικο πλοίο και σαλπάρανε για την Αίγινα. Στο Ανάπλι με τις απίθανες συνθήκες υγιεινής θέριζε ο τύφος, η χολέρα και μερικές φορές η πανούκλα.
Δυστυχώς, στο ανακαινισμένο Μπούρτζι δεν υπάρχει κάτι που να θυμίζει αυτά τα γεγονότα… δλδ. τίς πιο ένδοξες ημέρες του, όταν είχε γίνει πρωτεύουσα της Ελλάδος!!! Τον σημερινό ιδιοκτήτη του φρουρίου (είναι η ΕΤΑΔ και όχι το Υπουργείο Πολιτισμού), τον ενδιαφέρει μόνο η μεγιστοποίηση εισπράξεων.Ο Δήμος Ναυπλιέων παρίσταται μόνο σε καμιά τελετή, δεν έχει κανένα λόγο!!!!!
ΥΓ Η φωτό από την ομάδα “Παλαιές φωτογραφίες του Ναυπλίου” είναι ίσως από τις πιο παλιές που φαίνεται το Μπούρτζι.
