ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΣΤΙΑΣΗΣ
ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ
ΕΙΔΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Πέμπτη 21 Αυγούστου 2025

Η μεγαλύτερη μέρα της Πρόνοιας (10/23 Αυγούστου 1832) Ιστορικό αφήγημα του Τόλη Κοΐνη

ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ | 10:12:00 π.μ. | | |

Ναύπλιο
Πλατεία Εθνοσυνελεύσεως. Η πλατεία της Πρόνοιας. Ένα από τα ιστορικότερα σημεία της πόλης μας. Μόνο η επωνυμία θυμίζει κάτι… Τί ακριβώς, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε. Δεν έχει γίνει στο Ναύπλιο ούτε μία επιστημονική ημερίδα για τα ιστορικά γεγονότα γύρω από την «κατά συνέχειαν 4η Εθνική Συνέλευση», τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.

Να δούμε τα γεγονότα με τη σειρά που έγιναν.

ü  27 Σεπτέμβρη 1831. Δολοφονείται ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, στην πόρτα του Αγιο Σπυρίδωνα.

ü  Σχηματίζεται μια Διοικητική Επιτροπή από τον Αυγουστίνο Καποδίστρια, τον Ιωάννη Κωλέττη και τον Θ. Κολοκοτρώνη.

ü  Προτείνει ο Κολοκοτρώνης να αναλάβει πληρη καθήκοντα Κυβερνήτη ο Αυγουστίνος.

ü  Ο Κωλέττης φεύγει από το Ναύπλιο. Θεωρεί παράνομη την ανάληψη καθηκόντων από τον Αυγουστίνο. Πηγαίνει στη Ρούμελη. Κηρύττει Επανάσταση με αίτημα «Ψήφιση Συντάγματος»… οι οπαδοί του βαφτίζονται «Συνταγματικοί» σε αντίθεση με τους «Κυβερνητικούς».

ü  Οι Μεγάλες Δυνάμεις ενδιαφέρονται για το θέμα. Αποφασίζουν να δεχτούν την παραίτηση του πρίγκηπα Λεοπόλδου από υποψήφιο Βασιλιά της Ελλάδας (του δίνουν τον θρόνο του Βελγίου, που εκείνες τις ημέρες απέκτησε την ανεξαρτησία του). Διαλέγουν τον Όθωνα, δευτερότοκο γιο του Βασιλιά της Βαυαρίας για τον θρόνο της Ελλάδας.

ü  Ο Κωλέττης σκέφτεται πως πρέπει ο νέος Βασιλιάς να βρει την δική του παράταξή στην Κυβέρνηση όταν φτάσει στην Ελλάδα. Σχηματίζει στρατόπεδο στην Περαχώρα (πάνω από το Λουτράκι). Συγκεντρώνει ένα τεράστιο πλήθος μισθοφόρων Ρουμελιώτες και Βορειοελλαδίτες καπετάνιοι μαζί με κάποιους Τουρκαλβανούς ληστές και λιποτάκτες του Οθωμανικού στρατού. Τους λέει ψέματα πως έχει λεφτά και όταν πάρουν το Ανάπλι θα τους πληρώσει.

ü  Μάρτιος 1832. Οι Συνταγματικοί φτάνουν στα τείχη του Ναυπλίου. Ο Αυγουστίνος παραιτείται και φεύγει για Κέρκυρα. Σχηματίζεται μια «Διοικητική Επιτροπή» με 7 άτομα. (Για να το καταλάβουμε, με το σύστημα αυτό είχαμε ταυτόχρονα 7 Πρωθυπουργούς!!!!!). Η Διοικητική Επιτροπή στην οποία εκπροσωπούνται και τα τρία κόμματα, διορίζει μια Κυβέρνηση αποκλειστικά  από  μέλη του Αγγλικού κόμματος.

ü  Στα περίχωρα του Ναυπλίου (κυρίως στην Άρεια) είναι στρατοπεδευμένοι οι μισθοφόροι του Κωλέττηοι οποίοι ζητούν τους μισθούς τους (έχουν ξεχάσει ότι διεκδικούσαν Σύνταγμα). Λεφτά δεν υπάρχουν για να τους δώσει η Κυβέρνηση.

ü  Ο Κολοκοτρώνης φεύγει από το Ναύπλιο, ανεβαίνει στην Αρκαδία και την καθαρίζει από τους Συνταγματικούς.

ü  Η Κυβέρνηση φοβάται και τον Κολοκοτρώνη και τους δικούς της μισθοφόρους που είναι στην Άρια. Ζητάει από τις Μεγάλες Δυνάμεις να στείλουν στρατό να την ενισχύσουν. Αγήματα Αγγλικά, Γαλλικά και Ρωσικά καταλαμβάνουν τα φρούρια του Ναυπλίου, υψώνοντας και τις σημαίες τους. 

ü  Ως Νομοθετικό σώμα λειτουργεί ακόμα η Γερουσία που ελέγχεται απόλυτα από τους Καποδιστριακούς. Τα άλλα δύο κόμματα Αγγλικό και Γαλλικό κάνουν μόνα τους εκλογές και συγκροτούν Εθνοσυνέλευση. Την ονομάζουν «4η κατά συνέχειαν Εθνική Συνέλευση». Ξεκινάει τις εργασίες της τον Ιούλιο1832στο Άργος. Βλέπουν πως κινδυνεύουν. Θέλουν να την μεταφέρουν μέσα στο Ναύπλιο. Οι Μεγάλες Δυνάμεις το απαγορεύουν!!! Βρίσκεται η Τρίτη λύση: στην Πρόνοια.

ü  Από το Καποδιστριακό πολεοδομικό σχέδιο που φτιάχτηκε ο προσφυγικός συνοικισμός της Πρόνοιας είχε προβλεφθεί στο Ανατολικό μέρος ανάμεσα στα Κρητικέικα (Κρητικοί πρόσφυγες) και στην κανονική Πρόνοια (Χιώτες, Μεσολογγίτες, Μικρασιάτες κλπ. πρόσφυγες) μια πλατεία. Υπήρχαν τα ερείπια μιας Βυζαντινής εκκλησίας. Σε αυτό το μέρος δημιουργούν μια μεγάλη ξύλινη παράγκα για τις εργασίες της Εθνοσυνέλευσης.

ü  Η παράγκα έχει γύρω γύρω σανίδια που άφηναν χάσματα, τις περίφημες τσιμπουκότρυπες. Απ’ έξω στέκονταν οι υπηρέτες, πέρναγαν από εκεί τα στόμια των τσιμπουκιών, τα ανάβανε απέξω και οι αντιπρόσωποι του Έθνους από μέσα κάπνιζαν. (Κατά τα άλλα είχαν πάρει απόφαση πως απαγορεύεται το κάπνισμα)

ü  Πρώτη απόφαση της Συνέλευσης ήταν η κατάργηση της Γερουσίας. Οι αντιπρέσβεις  των Δυνάμεων στο Ναύπλιο αμέσως απαγόρευσαν την εκτέλεση αυτής της απόφασης. Προφανώς, έτσι έγινε.

ü  Δεύτερη απόφαση ήταν η επικύρωση της εκλογής του Όθωνα ως Βασιλιά της Ελλάδος. Χωρίς ούτε έναν αστερίσκο. Χωρίς καμία προϋπόθεση. Μπορούσε να έρθει ως απόλυτος Μονάρχης. Οι δήθεν Συνταγματικοί που αγωνίζονταν κατά της απολυταρχίας του Καποδίστρια, νομιμοποίησαν την απολυταρχία του Όθωνα και των Βαυαρών.

ü  Εν τω μεταξύ οι μισθοφόροι στην Άρεια παραμένουν απλήρωτοι. Κλέβουν ό,τι βρουν για να επιβιώσουν. Η προσπάθεια της Κυβέρνησης, να τους μαζέψει και να πάνε να καταλάβουν τους Μύλους από τους Καποδιστριακούς, αποτυγχάνει.

ü  Οι αρχηγοί των μισθοφόρων καπεταναίοι έχουν οι ίδιοι πληρωθεί. Εκδίδουν δύο ψηφίσματα υπέρ της Κυβέρνησης (των Αγγλόφιλων) και της Συνέλυσης της Πρόνοιας. Δημοσιεύονται στην «Εθνική Εφημερίδα» για να διασκεδάσουν τους φόβους από τους εξαγριωμένους της Άρειας.

ü  Η Συνέλευση συνεχίζει. Κάνει δώδεκα συνεδριάσεις στην Πρόνοια. Δεν καταλήγει στην ψήφιση ουδενός άρθρου του νέου Συντάγματος, που θα περιόριζε τον Όθωνα. Καταγράφονται στα πρακτικά αγορεύσεις που κρατούν τρεις ώρες!!!! Προφανώς, κάποιοι ροκάνιζαν επίτηδες τον χρόνο.

ü  Οι μισθοφόροι εξακολουθούν να ζητούν από την Συνέλευση  της Πρόνοιας την πληρωμή τους. Οι κύριοι που χάρις σε αυτούς ήρθαν στην εξουσία αρνούνται να πληρώσουν.

ü  Έτσι φτάσαμε στις 10 / 8 / 1832. (Με το παλιό ημερολόγιο, 22/8 με το νέο). Μια τεράστια ομάδα από 200 περίπου οπλοφόρουςορμάει στην παράγκα της Συνέλευσης. Αφοπλίζουν την φρουρά. Ξεβρακώνουν όσους βουλευτές δεν πρόλαβαν να φύγουν. Παίρνουν ομήρους τον Πρόεδρο και τους δέκα πλουσιότερους παραστάτες. Τους μεταφέρουν στην Άρεια. Απαιτούν λύτρα.

ü  Οι υπόλοιποι δαρμένοι και κλεμμένοι τρέχουν να σωθούν στα τείχη του Ναυπλίου. Ο λαός, στην πλειοψηφία του Καποδιστριακός διασκεδάζει το θέαμα της κατάντιας των Συνταγματικών βουλευτών. Στις ταβέρνες αρχίζει να ακούγεται το τραγουδάκι:Έγια μόλα, έγια  λέσα//παραστάτες χωρίς φέσια//Παραστάτες εις την Άρεια//χωρίς ρούχα και ζουνάρια.

ü  Υπάρχουν δύο θεωρίες για το ποιος  του παρακίνησε.

ü  Η μία θεωρία, την ενστερνίζονταν οι Καποδιστριακοί και μετέπειτα οι αριστεροί ιστορικοί, υποστηρίζει πως οι μισθοφόροι κατευθύνονταν από την Άρεια προς την Πύλη της Ξηράς . Στην «παραλία της Πρόνοιας», δλδ. στην οδό Ασκληπιού, από Ενδεκάτη μέχρι Κύκνο, που τότε έφτανε εκεί η θάλασσα, συνάντησαν τον Άγγλο Πρέσβη τον Ντώκινς και του ζήτησαν τα λεφτά τους. Αυτός τους απομάκρυνε με το καμτσίκι από το άλογό του και τους έδειξε την πλατεία της Πρόνοιας, λέγοντας «Εκεί είναι τα λεφτά».

ü  Η άλλη θεωρία των «Συνταγματικών», που την ενστερνίζονται δεξιοί ιστορικοί, ισχυρίζεται ότι η επίθεση έγινε με χρηματοδότηση του «Ρικόρδου», του Ρώσου ναύαρχου. Δεν παρουσιάζουν όμως καμία απόδειξη για συνάντηση των Ρουμελιωτών με τους  Ρώσους. ( Ο Ρίκορδ δεν είχε αποβιβαστεί εκείνες τις ημέρες στο Ναύπλιο)

ü  Η Συνέλευση διαλύθηκε. Μετά την απελευθέρωση του ο Πρόεδρος της Παν. Νοταράς ανακοίνωσε τη διακοπή των εργασιών, δια του τύπου.

ü  Η διακοπή των εργασιών της Συνέλευσης της Πρόνοιας ήταν ολέθρια για την Ελλάδα. Ο Όθωνας ήρθε ως απόλυτος Μονάρχης. Δέκα χρόνια κυβέρνησε μόνος του με ένα Βαυαρικό επιτελείο. Μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου 1843…

ü  Η διάλυση της Συνέλευσης της Πρόνοιας βόλευε και τις Μεγάλες Δυνάμεις (και τις τρεις…) άφηνε την Ξενοκρατία ανεξέλεγκτη.

(Νομίζω ότι άξιζε να ξαναθυμίσω την ιστορία αυτή.)

 

ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Ι ΚΤΕΟ ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ ΣΑΛΑΠΑΤΑΣ